اقدامات متعددی برای مدیریت و کنترل استرس و اضطراب ناشی از ویروس کرونا در خانواده می‌توان انجام داد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
* برای ایجاد جوِّ سالم، محبت آمیز و صمیمانه بین اعضای خانواده تلاش کنیم.
* فضای خانواده را با هیجانات مثبت (شادی، نشاط، شوخی، طنز، …) پر کنیم.
* با همدیگر بخندیم. خنده سیستم ایمنی ما را تقویت می‌کند.
* اوقات فراغت خانواده را با مطالعه، سرگرمی، بازی، تفریح، تماشای فیلم و سریال و … پر کنیم.
*تا جایی که برایمان امکان پذیر است به اعضای خانواده و نزدیکان کمک کنیم.
* با اتفاق خانواده به کارهای عقب افتاده بپردازیم.
* میزان مشارکت و همکاری در خانواده را افزایش دهیم.
* به اعضای خانواده گوشزد کنیم، آدمی از دل سختی‌ها و دشواری‌ها به پختگی و رشد یافتگی می‌رسد.
مدیریت استرس در ارتباط با کودکان:
کودکان به هنگام ناراحتی و استرس، به والدین می‌چسبند، مضطرب، گوشه گیر، آشفته، عصبانی و پرخاشگر می‌شوند، نافرمانی می‌کنند، دچار شب ادراری و … می‌گردند که در چنین شرایطی رعایت نکات زیر کمک کننده است:
-برای کودکانتان وقت بگذارید، تا می‌توانید عشق و محبت و توجه نثارشان کنید و رابطه نزدیکی با آنان برقرار کنید.
-به حرف‌ها و نگرانی‌هایشان گوش دهید، با مهربانی و آرامش با آنها صحبت کنید و اطمینان خاطر دهید.
-کودکان خیلی زود خسته و بی حوصله می‌شوند، لذا برای اوقات فراغت آنان در شرایط جدید برنامه‌ریزی کنید.
-برای بازی کردن با کودکان، برنامه‌ریزی کنید و وقت بگذارید.
مطالعه را به برنامه روزانه کودکان اضافه کنید و ضمن پیشنهاد کتاب مورد نظر خودتان، اجازه دهید هر کتابی را که دوست دارند بخوانند.
-مرور درسهای گذشته همراه با فعالیت‌های جذاب و دوست داشتنی مثل برگزاری مسابقه، را مدنظر قرار دهید.
-واقعیت‌ها را با زبان ساده و قابل درک و فهم بدون ایجاد اضطراب، برای کودکان توضیح دهید. -برایشان توضیح دهید که چه اتفاقی افتاده و چه کارهایی باید صورت گیرد.
واکنش متفاوت در مقابل مشکل یکسان
مثل همه مواقع که انسان‌ها هر کدام واکنش و برخورد متفاوت و منحصر به فرد خود را در مقابل اتفاقات یکسان و مشترک نشان می‌دهند در مقابل این بحران ناشناخته یعنی ویروس کرونا نیز واکنش افراد متفاوت است.
عده‌ای با انکار و کوچک شمردن خطر کرونا به نحوی سعی در مقابله با ترس و اضطراب خود دارند. به عنوان مثال افرادی که با وجود هشدارهای فراوان دست فرزند خود را می‌گیرند و به خرید عید یا مسافرت و مهمانی می‌روند و حتی کسانی که مخفیانه در تالارها، جشن ازدواج و تولد به پا می‌کنند.
ممکن است در خانواده از بی ملاحظگی نوجوانتان در مقابل عدم رعایت اصول پیشگیری و بهداشتی کرونا به ستوه آمده باشید یا نتوانید مانع از بیرون رفتن و تفریح او شوید.
نوجوان ممکن است در پاسخ به نگرانی‌های شما بگوید: مطمئن باش اگه همه کرونا بگیرن بازم من نمی‌گیرم!
اما تا چه حد استرس و اضطراب لازم و کارساز است؟
اضطراب زیاد که می‌تواند باعث اختلال در عملکرد روزانه فرد و همچنین آسیب فیزیکی گردد نه تنها کارساز نیست، بلکه باعث مشکلات زیادی نیز می‌شود.
همان‌طور که هنگام یک آزمون حساس استرس زیاد باعث تخریب عملکرد و از دست دادن تمرکزتان می‌شود، در مقابل عدم میزان برانگیختگی لازم نیز منجر به بی‌خیالی و عدم تلاش می‌شود.
استرس کرونا و راه‌های مقابله با آن
معمولاً افرادی که نسبت به ویروس کرونا از سطح بالای برانگیختگی و اضطراب رنج می‌برند، خود از شرایط فعلی ناراضی بوده و به دنبال راه‌کار مقابله‌ای هستند. افراد مضطرب سعی می‌کنند با فکر نکردن درباره کرونا از میزان استرس خود بکاهند.
اما نتیجه این تلاش آگاهانه برای سرکوب افکار مربوط به کرونا معمولاً نتیجه عکس می‌دهد! براساس این اثر ریواند، تلاش برای سرکوب آگاهانه افکار باعث شدت گرفتن همان افکار در ذهنمان می‌گردد.
اثر ریواند افکار سرکوب‌شده را مانند توپی می‌داند که با شدت تمام به سمت دیوار پرتاب و با قدرت بیشتر به خودمان برمی‌گردد. بنابراین تصمیم شما برای فکر نکردن به کرونا باعث شدت گرفتن این افکار می‌گردد؛ بنابراین دست از مقاومت بردارید و به جای تلاش برای سرکوب افکارتان، با پذیرش استرس و افکارتان به بهتر شدن اوضاع کمک کنید.
می‌توانید یک‌قدم به عقب بردارید و به مشاهده افکار خود بپردازید
افکار را مانند ابرهای در حال حرکت آسمان و یا اتومبیل‌های در حال گذر خیابان ببینید و به آنها اجازه ورود و خروج بدهید.
نکته آخر:
اینکه تلاش کنید در لحظه حال زندگی کنید و فراموش نکنید که نگرانی، حاصل تفکر و زندگی در آینده است در حالی که با انجام فعالیت‌های مفید در لحظه، اکنون می‌توانید این شرایط را تا حد ممکن به خوبی مدیریت کنید و پشت سر بگذارید.
تهیه کننده : سرگرد علیرضا ملایی کارشناس مرکز مشاوره پلیس فارس
