این نمایشگاه که قرار است تا چهارشنبه ۲۳ مهرماه ادامه یابد فرصتی استثنایی برای هم‌افزایی دانش، فناوری و سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی است و نقش استان فارس را به‌عنوان پیشگام در اقتصاد سبز برجسته می‌کند.
به نمایش گذاشتن تمامی فرصت‌های استان در آرایش غرفه‌ها
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس بر نقش پیشران بخش‌های مختلف صنعتی، معدنی، تجاری، کشاورزی، صنایع‌دستی، گردشگری و خدمات در توسعه پایدار استان، تاکید کرده و گفته که با تعامل مؤثر کمیته‌ها، این نمایشگاه می‌تواند نقطه عطفی در توسعه اقتصادی فارس و افزایش صادرات و جذب سرمایه‌گذاری باشد.
طبق اعلام مسعود گودرزی ایجاد ساختار مناسب، آرایش غرفه‌ها و چگونگی برگزاری نمایشگاه به گونه‌ای است که تمامی فرصت‌ها و ظرفیت های مختلف استان به بهترین شکل ممکن در رویداد بزرگ شیراز اکسپو به نمایش گذاشته شود.
دعوت از ۱۵۰ هیات تجاری و سرمایه‌گذار خارجی
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان فارس هم از دعوت از ۱۵۰ هیات تجاری و سرمایه‌گذار خارجی برای حضور در نمایشگاه اکسپو شیراز خبر داد و گفت: تمامی این هیات‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند و تنها کسانی دعوت شده‌اند که هدف اصلی‌شان سرمایه‌گذاری است.
کریم مجرب همچنین اضافه کرد: ۶۰۰ شرکت برتر ایرانی که تاکنون در استان فعالیت نداشته‌اند اما تمایل به سرمایه‌گذاری در این استان دارند، برای حضور در نمایشگاه دعوت شده‌اند.
حضور۱۷ واحد معدنی و ۲۷ واحد صنعتی فارس
رضا افشاری معاون امور معادن و صنایع معدنی اداره‌کل صمت فارس، نیز از حضور بخش معدن با ۱۷ واحد معدنی در فضایی به مساحت ۹۵۰ متر مربع خبر داد و افزود: ۱۰۰ مجموعه معدنی بزرگ کشور برای حضور دعوت شده‌اند.
مجید کشاورز، معاون امور صنایع اداره‌کل صمت فارس هم بیان کرد: این رویداد با هدف جذب سرمایه‌گذار و تبلیغ نوآوری، فرصت خوبی برای فعالان اقتصادی ایجاد کرده است؛ ۲۷ واحد بزرگ صنعتی فارس در نمایشگاه حاضر هستند و از پتانسیل شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری نیز استفاده خواهد شد.
با این حال برخی پژوهشگران و کارشناسان هم معتقدند نمایشگاه «شیراز اکسپو ۲۰۲۵» به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای بین‌المللی استان فارس می‌تواند نقطه عطفی در مسیر توسعه پایدار ایران باشد؛ در جهانی که تحولات اقلیمی و انرژی مسیر اقتصادهای آینده را تعیین می‌کنند چنین رویدادهایی فراتر از صرفا نمایش کالا و فناوری عمل کرده و به زیرساخت‌های نرم توسعه آینده تبدیل می‌شوند.
نقش اکسپو درسیاست‌گذاری‌های اقلیمی و انرژی
یک پژوهشگر اقتصاد رفتاری اقلیمی در این باره گفت: برگزاری این نمایشگاه و نقش آن در ایجاد تغییرات مثبت در سیاست‌گذاری‌های اقلیمی و انرژی در ایران از اهمیت بسیاری برخوردار است.
مجتبی پناهی افزود: نمایشگاه شیراز اکسپو ۲۰۲۵ می‌تواند یکی از مهم‌ترین فرصت‌های راهبردی استان فارس در مسیر توسعه پایدار، جذب سرمایه‌گذاری سبز و بازتعریف نقش اقتصادی این استان در نقشه آینده ایران باشد.
این پژوهشگر افزود: در جهانی که سرعت تحولات اقلیمی و انرژی سرنوشت اقتصادها را تعیین می‌کند چنین رویدادهایی دیگر صرفا محل عرضه کالا و فناوری نیستند بلکه به مثابه زیرساخت‌های نرم توسعه آینده عمل می‌کنند؛ فضاهایی که در آن فناوری، سیاست‌گذاری و رفتار انسانی در کنار هم قرار می‌گیرند تا الگوهای جدیدی از رشد اقتصادی منطبق با الزامات زیست‌محیطی و اقلیمی شکل بگیرد.
اکسپو زمینه‌ساز گفت‌وگو میان دانش بومی و سرمایه‌گذاران بین‌المللی
او اضافه کرد: اکسپو شیراز می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وگویی سازنده میان دانش بومی، سیاست‌گذاران محلی، شرکت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاران بین‌المللی باشد؛ گفت‌وگویی که موضوع آن دیگر صرفا «توسعه صنعتی» نیست بلکه چگونگی توسعه در جهان پساکربن است.
تبدیل فارس به الگوی «اقتصاد سبز منطقه‌ای»
این پژوهشگر با اعتقاد به اینکه استان فارس با موقعیت اقلیمی متنوع، منابع انرژی تجدیدپذیر گسترده و ظرفیت‌های انسانی و علمی خود، شایسته است که به الگوی «اقتصاد سبز منطقه‌ای» در ایران تبدیل شود، افزود: شیراز اکسپو در این چارچوب نه‌تنها نمایشگاه بلکه یک آزمایشگاه سیاستی است که می‌تواند نشان دهد چگونه می‌توان میان نوآوری فناورانه، مسئولیت زیست‌محیطی و تصمیم‌گیری رفتاری مردم پیوند برقرار کرد.
پناهی چنین پیوندی را رمز اصلی موفقیت اقتصادهای پیشرو در عصر جدید انرژی و اقلیم دانست و یادآور شد: عصر جدید انرژی و اقلیم که در آن سرمایه‌گذاری صرفاً در زیرساخت‌های فیزیکی معنا ندارد بلکه در تغییر ذهنیت‌ها، عادات مصرف و شیوه حکمرانی نیز صورت می‌گیرد.
از نمایشگاه تا آزمایشگاه سیاستی
او افزود: شیراز اکسپو نه تنها یک نمایشگاه بلکه یک آزمایشگاه سیاستی است نشان می‌دهد چگونه می‌توان میان نوآوری‌های فناورانه، مسئولیت‌های زیست‌محیطی و تصمیم‌گیری‌های رفتاری مردم پیوند برقرار کرد.
این پژوهشگر یادآور شد: اقتصادهای پیشرفته در عصر جدید انرژی و اقلیم به این نکته پی برده‌اند که سرمایه‌گذاری تنها به زیرساخت‌های فیزیکی محدود نمی‌شود بلکه به تغییر ذهنیت‌ها و شیوه حکمرانی هم مربوط می‌شود؛ بنابراین، اکسپو شیراز باید به عنوان یک رویداد مهم در این زمینه عمل کند.
گذار انرژی از منبع به رفتار
پناهی بر اهمیت رفتار مصرف‌کنندگان در زمینه انرژی تأکید کرد و گفت: امروزه انرژی دیگر تنها یک کالای فیزیکی نیست؛ در واقع باید آن را به عنوان یک «پدیده رفتاری و سیاستی» در نظر گرفت؛ تحلیل‌های اقتصاد رفتاری نشان می‌دهند که تصمیمات کوچک مصرف‌کنندگان در زمینه انرژی، اثرات قابل توجهی بر کل اقتصاد و محیط‌زیست دارند.
او به ظرفیت‌های بالقوه استان فارس در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و گفت: استان فارس می‌تواند پیشگام یک مدل منطقه‌ای گذار انرژی در کشور باشد؛ برای تحقق این هدف نیاز است که سیاست‌های انرژی استان تنها بر پایه زیرساخت‌های فنی نباشد بلکه باید بر انگیزه‌ها، هنجارها و سوگیری‌های رفتاری نیز تمرکز شود.
پناهی اضافه کرد: نمایشگاه شیراز اکسپو می‌تواند محل مناسبی برای معرفی و ارائه طرح‌هایی باشد که با استفاده از ترکیب فناوری‌های نو و تلنگرهای رفتاری، بهینه‌سازی مصرف انرژی را در صنایع، خانوارها و خدمات شهری ممکن می‌سازند.
اقتصاد اقلیمی؛ از هزینه تا فرصت
این پژوهشگر اقتصاد رفتاری به بیان تغییر رویکرد جهانی نسبت به مسائل اقلیمی پرداخت و گفت: تا چندی پیش، مباحث اقلیمی در ایران بیشتر در قالب هزینه‌های محیط‌زیستی توسعه مطرح می‌شد اما اکنون جهان به سمت «اقتصاد اقلیمی» حرکت می‌کند؛ مدلی که در آن کاهش اثرات زیست‌محیطی و مقابله با تغییرات اقلیمی خود به منبع خلق ارزش اقتصادی تبدیل می‌شود.
پناهی به ویژگی‌های استان فارس از جمله تنوع زیستی و کشاورزی گسترده تأکید کرد و گفت که این استان به راحتی می‌تواند به قطب اقتصاد اقلیمی ایران تبدیل شود.
به گفته او نمایشگاه اکسپو باید بستری برای معرفی شرکت‌ها و ایده‌هایی باشد که از طریق نوآوری در زمینه‌هایی مانند مدیریت منابع آب، انرژی‌های پاک، کشاورزی اقلیمی و اقتصاد بازیافتی، ارزش‌افزوده ایجاد می‌کنند.
نقش اقتصاد رفتاری در سیاست‌گذاری اقلیمی
پناهی بر اهمیت استفاده از اقتصاد رفتاری در سیاست‌گذاری‌های اقلیمی تأکید کرد و افزود: پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که موفقیت سیاست‌های اقلیمی بیش از هر چیز به رفتار مردم بستگی دارد؛ اگر مردم احساس کنند که اقدامات سبز صرفاً هزینه‌بر هستند و تأثیر ملموسی ندارند هیچ فناوری یا قانونی نمی‌تواند این مشکل را جبران کند.
به اعتقاد این پژوهشگر،اگر اکسپو بتواند «تغییر در رفتار» را هم‌پای «نمایش فناوری» دنبال کند، خود به مدلی از حکمرانی اقلیمی رفتاری تبدیل خواهد شد.
پناهی یادآور شد: اکسپو شیراز می‌تواند نخستین رویداد ملی باشد که از منظر اقتصاد رفتاری به مسائل اقلیمی و انرژی می‌نگرد و طراحی فضاهای نمایشگاهی با هدف ایجاد تلنگرهای اقلیمی، شبیه‌سازی اثرات مصرف بی‌رویه آب و برق و همچنین ارائه مدل‌های آموزشی برای ارتقای رفتار سبز می‌تواند تغییرات مثبتی در نگرش‌ها و رفتار مردم ایجاد کند.
شکل‌گیری دیپلماسی اقتصادی سبز
او در خصوص نقش شیراز اکسپو در شکل‌گیری دیپلماسی اقتصادی سبز گفت: نمایشگاه شیراز اکسپو تنها محلی برای نمایش توانمندی‌ها نیست بلکه می‌تواند آغازگر نوع جدیدی از دیپلماسی اقتصادی سبز برای استان فارس و جنوب ایران باشد.
آن طور که پناهی می‌گوید در شرایطی که بسیاری از کشورها در حال بازطراحی سیاست‌های اقتصادی و یارانه‌ای خود بر پایه شاخص‌های کربن، انرژی و پایداری هستند هر منطقه‌ای که بتواند پروژه‌های کم‌کربن و سازگار با اقلیم ارائه دهد،جایگاه ویژه‌ای در زنجیره جدید اقتصاد جهانی خواهد داشت.
شیراز دروازه همکاری‌های اقلیمی و انرژی پاک در جنوب کشور
عضو انجمن اقتصاددانان ایران درباره ظرفیت‌های علمی و فناورانه استان فارس گفت که شیراز می‌تواند به دروازه همکاری‌های اقلیمی و انرژی پاک در جنوب ایران تبدیل شود و اکسپو فرصتی برای «گفت‌وگوی سبز» میان سیاست‌گذاران داخلی و هیئت‌های اقتصادی خارجی خواهد بود.
او در این باره توضیح داد: شیراز با پیشینه فرهنگی و علمی غنی و نقش تاریخی خود در پیوند شرق و غرب می‌تواند در این مسیر نماد گذار از اقتصاد سنتی به اقتصاد سبز منطقه‌ای باشد و برگزاری موفق اکسپو اگر با نگاه آینده‌نگر و هماهنگی میان بخش‌های علمی، صنعتی و بین‌المللی همراه شود قادر است چهره‌ای تازه از فارس به‌عنوان «پایتخت دیپلماسی اقلیمی ایران» ترسیم کند؛ جایی که علم، فرهنگ و اقتصاد در خدمت پایداری و آینده زمین قرار می‌گیرند.
شیراز اکسپو نقطه تلاقی سه جریان
بدون شک شیراز اکسپو ۲۰۲۵ می‌تواند نقطه تلاقی مهمی برای سه جریان اصلی اقتصاد اقلیمی یعنی نوآوری در انرژی و محیط‌زیست، تحول در سیاست‌گذاری و رفتار اقتصادی و شکل‌گیری دیپلماسی اقلیمی منطقه‌ای باشد؛ با این رویکرد استان فارس و ایران می‌توانند به پیشگامان توسعه سبز در جهان تبدیل شوند و از نمایشگاه اکسپو نه تنها به عنوان یک رویداد اقتصادی بلکه به عنوان پُلی برای تغییرات پایدار و جهانی در حوزه اقلیم و انرژی استفاده کنند.
