به گزارش سحاب پرس و به نقل از پیام خبر، اسماعیل مجللی پژوهشگر تعزیه همزمان با هفته هنر انقلاب اسلامی اظهار داشت: جامعه اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی، تلاش بر انطباق ارزشهای دینی و فرهنگی را دارد که در این مسیر موجب نزدیک شدن هنر به فرهنگ و ارزشهای دینی شده است یکی از دستاوردهای این نزدیک شدن، متعهد شدن هنرمندان به ترویج ارزش های اخلاقی و اسلامی از طریق رسانه قدرتمند هنر بودکه در این میان از هنر نمایش و به خصوص تعزیه نباید غافل ماند زیرا که تعزیه را به عنوان یکی از این هنرهای انقلابی میتوان اشاره کرد.
وی افزود: انقلاب اسلامی ایران که پیام نوینی از پیوند انسان و دین را به جهانیان عرضه کرد برگرفته از نهضت عاشورای حسینی است و امام خمینی (ره) روح خودباوری را در جامعه بهوجود آورد و احیاگر اسلام در قرن حاضر بود. وجه تمایز انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلابها در دنیا، اسلامی بودن و داشتن محبت اهل بیت (ع) است.
مجللی اظهار کرد: تعزیه یک هنر فاخر دینی است که در انتقال مفاهیم عاشورایی و مکتب سیدالشهداء (ع) به خوبی عمل کرده است و ظرفیت این هنر به طور کامل برای انتقال پیام عاشورا بهکارگرفته می شود.
وی افزود: پیام تعزیه، درسِ ایمان، شجاعت، معرفت و ولایتمداری است و تصویری کوچک از مصائب سخت بر اهل بیت (ع) را نشان مخاطب میدهد، و از آنجا که مضمون اصلی تعزیه رویارویی دو نیروی خیر و شر است، به خوبی این هنر می تواند روحیه انقلابی و ایثار و شهادت را در جامعه ایجاد و ترویج کند که این موضوع ارزشها و مبانی انقلاب اسلامی است به نحوی که مخاطب با مشاهده تعزیه و مقایسه وقایع آن زمان با دوران خود، یزیدیان زمان را میشناسند.
این مدرس تعزیه در ادامه افزود: اگر چه تعزیه، شکل گرفته شده در عصر قاجاریان است و اجرای امروزه تکرار همان برنامه قرن ۱۹ میلادی است، اما به صراحت میتوان اذعان کرد که تعزیه یک هنر انقلابی است و انقلاب، نجاتدهنده اصلی این هنر ارزشی است. در حالیکه پیش از انقلاب، روستاها و شهرهای کوچک شاهد اجرای تعزیه بودند و اجرای تعزیه در شهرها با ممنوعیت مواجه بود و این روند تا سالهای آغازین انقلاب نیز ادامه داشت، اما با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و بر اثر تاکیدهای مکرر حضرت امام خمینی(ره)، مبنی بر اجرای عزاداری سنتی باشکوه هرچه افزونتر، تعزیهخوانی رواج یافت.
شبیه خوان اراکی ادامه داد: با فرامین امام(ره) در اوایل انقلاب، روح تازهای در کالبد تعزیه دمیده شد و این هنر که به پستوها و صندوقخانههای روستاها پناهنده شده بود، در شهرها نیز رایج و مرسوم و تبدیل به یک هنر انقلابی شد.
نویسنده کتاب شبیه نامه در ادامه افزود: یکی از موارد قابل توجه در تعزیه که انقلابی بودن این هنر را تایید میکند، نفوذ آهنگهای انقلابی در تعزیه بود. در تعزیههای دهه ۶۰ آهنگ سرودهای انقلابی به شکل گستردهای توسط نوازندگان ترومپت نواخته میشد. سرودهایی همچون «ای مجاهد شهید مطهر» و یا «مرگ بر تو ای آمریکا» و … از جمله مارشهایی بودند که در تعزیهها نواخته میشد و با اقبال عموم نیز مواجه بود حتی دیده شده بود که در تعزیه شهادت حضرت عباس(ع) که عباس خوان موظف به در دست گرفتن عَلمی بود، پرچم سه رنگ جمهوری اسلامی ایران در دستان شبیه ابوالفضل قرار داشت.
دوران دفاع مقدس کارکرد این هنر انقلابی را مضاعف کرد
مجللی افزود: بیشترین حضور تعزیه در تاریخ پس از انقلاب به دهه ۶۰ و همزمان با دوران دفاع مقدس باز میگردد که در این سالها تعزیه در شهرها و روستاها اجرا و با استقبال چشمگیر مردم مواجه میشد. بسیاری از تعزیهخوانان در این دهه به شهرت چشمگیری دست پیدا کردند.
این مدرس تعزیه گفت: مجالس تعزیه شهادت حضرت علیاکبر، حضرت ابوالفضل العباس و امام حسین(ع) از عمده مجالسی بودند که توسط شبیهخوانان برای مردم اجرا میشد و چون مجالس ذکر شده در بر گیرنده رشادتها و دلاوریها و شهادت اولیاءالله بودند و در آن برهه زمانی رزمندگان اسلام به جبهههای نبرد حق علیه باطل اعزام میشدند، به گونهای تعزیه با رشادتها و دلاوریها و شهادت شهدای ایران تناسب پیدا کرده بود.
همچنین مجالسی مانند بازار شام که روایت کننده اسارت اهلبیت امام حسین(ع) بود و مجلس فاطمه صغری و شرح حال یکی از دختران امام حسین که چشم انتظار و منتظر بازگشت پدر و برادرش به مدینه بود و در نهایت متوجه شهادت آنها میشود، با وضعیت خانواده شهدا تناسب پیدا کرده بود و در دوران دفاع مقدس این مجالس اجرا میشدند.
تشکیل سازمان هنرهای نمایشی در جلوگیری از زوال تعزیه بسیار موثر است
این نویسنده کتب تعزیه که در سال ۱۴۰۰با کتاب تاریخ تعزیه در همدان توانست عنوان کتاب سال عاشورا را از آن خود کند در ادامه با تاکید بر تشکیل سازمان هنرهای نمایشی اظهار داشت: تعزیه نهالی بود که در عهد قاجاریان کاشته شد، پهلوی او را خشکاند، اما انقلاب اسلامی این هنر ارزشی را آبیاری کرد و جان تازهای در کالبد آن دمید و بنده با توجه به اینکه برای داوری و تدریس تعزیه به بسیاری از استانها سفر می کنم علاقه مندان بسیاری در استانها دیده ام که به که هم اکنون بیش از ۵۰درصد هنرمندان هنرهای نمایشی کشور را شبیه خوانان تشکیل می دهند، افرادی که بسیاری از آنان تا چند سال اخیر از هیچگونه مزیت و خدماتی بهره مند نبودند اما چراغ هنر های نمایشی مردمی تعزیه را روشن نگه داشتند بنا بر این تشکیلات فعلی هنرهای نمایشی با عنوان اداره کل فقط می تواند در حد یک استان را مدیریت کند و دست بازی برای مدیریت کلان کشور ندارد و با محدودیتهایی مواجه است در حالی که تعزیه در تمام استانها ساری و جاریست و بیشتر از اینها نیاز به رسیدگی دارد و این مهم به دست نخواهد رسید مگر با تغییر چارت سازمانی تئاتر و تشکیل سازمان هنرهای نمایشی لذا با اعلام آمادگی برای همکاری در تنظیم پروپوزال این سازمان از وزارت فرهنگ تقاضا مندم نسبت به این تشکیلات اقدام نماید چرا که خواسته یا ناخواسته و دیر یا زود این تشکیلات شکل خواهد گرفت بنابراین در حال حاضر فرصت مناسبی برای این کار است.