شرکت خدمات حمایتی کشاورزی یکی از مهمترین شرکتهای زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی میباشد که بهعنوان اولین و بزرگترین زنجیره تأمین و توزیع نهاده های کشاورزی در ایران، وظیفه بسیار مهم تهیه، تأمین و توزیع انواع نهادههای کشاورزی شامل کودهای یارانهای، سم و بذر را در سطح کشور برعهده دارد. این شرکت تاکنون این وظیفه حساس خود را به بهترین نحو ممکن در سطح کشور انجام داده و علیرغم وجود تمامی مشکلات در چند سال اخیر و همچنین اثرات جنگ اوکراین بر بازار جهانی نهادههای کشاورزی، تاکنون توانسته است تمامی کودهای مورد نیاز بخش کشاورزی کشور را به موقع تأمین نموده و در اختیار کشاورزان در اقصی نقاط کشور قرار دهد.
در همین راستا مهندس حمید رسولی، عضو هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی، در مصاحبهای، به بیان آخرین دستاوردها و عملکرد شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در سال ۱۴۰۲ در زمینه طرح خودکفائی کودهای کشاورزی و حمایت از صادرات انواع کودهای کشاورزی پرداخت.
به گزارش روابط عمومی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی، مهندس رسولی که از سال ۱۳۹۹ با حکم وزیر جهاد کشاورزی وقت، مجری طرح خودکفائی کودهای کشاورزی میباشد، در توضیح اقدامات اجرائی در این طرح گفت: همانطور که استحضار دارید در سالهای نه چندان دور تقریباً تمامی کود فسفاته و پتاسه خود را بهطور کامل وارد میکردیم و الان خوشبختانه بخش قابل توجهی از این کودها را در قالب انواع طرحهای خودکفایی طی سالهای اخیر راهاندازی نمودهایم. در سه سال قبل حدود ۳۰ پروژه خودکفایی کودهای فسفره و پتاسه کشور را توسط بخش خصوصی و با هدایت و حمایت خود آغاز نمودهایم و حدود ۲۰ طرح که پروژههای کوچکتری بودند و در مقیاس کوچکتر اجرا شده بودند، تاکنون به تولید و بهرهبرداری رسیدهاند. در راستای اجرای طرحهای خودکفایی کود در سال گذشته بیش از ۲۵۰ هزار تن کود فسفاته در داخل کشور تولید شده است که این تولید ناشی از همین مجموعههایی بوده که در واقع طی این دو سه سال اخیر و با مدیریت وزارت جهاد کشاورزی و شرکت خدمات حمایتی کشاورزی بهعنوان مجری خودکفایی کودهای کشور راه افتاده است.
مهندس رسولی در رابطه با میزان کودهای تولیدی در ابتدای انقلاب اسلامی گفت: ما در ابتدای انقلاب دو کارخانه تولید کود داشتیم، یکی پتروشیمی شیراز که فقط کود اوره تولید میکرد و دیگری پتروشیمی رازی بندر امام خمینی بود که آن هم فقط اوره تولید میکرد و تمامی واحدهای تولیدکننده کود کشور بعد از انقلاب اسلامی راهاندازی شدهاند، مانند شرکت پتروشیمی پردیس عسلویه (بهعنوان بزرگترین واحد پتروشیمی کشور)، شرکت پتروشیمی کرمانشاه، شرکت پتروشیمی خراسان، شرکت پتروشیمی مسجد سلیمان، شرکت پتروشیمی لردگان و تعداد بسیاری که هنوز به تولید نرسیدهاند مانند: شرکت پتروشیمی گلستان و شرکت پتروشیمی زنجان. ما در ابتدای انقلاب در زمینه تولید کودهای فسفاته و پتاسه نیز اصلاً تولیدی نداشتیم و هیچ کارخانهای هم وجود نداشته است و عمده این ظرفیت ها در دهه ۸۰ و ۹۰ راهاندازی و تقویت شده است و اوج آن در ۳۰ پروژهای است که در سه سال اخیر کلید خورده و تاکنون حدود ۲۰ طرح آن راهاندازی شده است.
ما همچنین تعدادی پروژه خیلی بزرگ در سطح کشور داریم که یکی از بزرگترینهای آن، کارخانه تولید کود فسفات با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن در استان خراسان رضوی میباشد و همچنین کارخانه تولید کود پتاسه در خور و بیابانک بوده که در آستانه افتتاح خط تولید کود فسفات است و همچنین پروژه تولید کود پتاس در پتروشیمی ارومیه که در سال قبل راهاندازی شد یا پروژه کود پتاس که در خراسان رضوی قریب به چهار ماه قبل افتتاح گردید. خوشبختانه طرحهای خودکفایی تولید کودهای کشاورزی در داخل کشور یکی پس از دیگری دارند به تولید میرسند و یکی از بزرگترین آنها در خراسان رضوی میباشد که انواع کودهای فسفاته را میتواند تولید کند و به زودی برای افتتاح این پروژه به آنجا سفر خواهیم کرد. میزان تولید کود فسفات در این پروژه به قدری زیاد میباشد که مدیران آن از هم اکنون دغدغه صادرات را دارند که ما نیز به آنها اطمینان دادیم که نیاز داخلی کشور را از آنها خریداری کرده و در راستای حمایت از تولیدکننده داخلی، به مازاد تولید آنها اجازه صادرات خواهیم داد.
مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در ادامه صحبتهای خود در مورد بحث صادرات انواع کودهای شیمیایی به خارج از کشور نیز گفت: خوشبختانه کشور ما در حوزه تولید کودهای ازته در زمره بزرگترین صادرکنندههای این نوع کود در دنیا قرار دارد و در حال حاضر تولید کودهای ازته ما در کشور چیزی در حدود ۸ میلیون تن در سال میباشد و این در حالی است که برنامه ابلاغی ما ۲ میلیون و یکصد تا ۲ میلیون و چهارصد هزار تن میباشد. این امر یعنی این که بخش قابل توجهی از کودهای ازته تولیدی که یک کالای استراتژیک محسوب شده و پرمصرفترین کود در دنیا محسوب میگردد، در سبد صادرات قرار دارد. این در حالی است که کشور ما تا سال ۱۳۸۵ حتی بخشی از کود اوره خود را وارد میکرد و آخرین سالی که ما واردات کود اوره را در کشور انجام دادیم، سال ۱۳۸۵ بود که بیش از یک میلیون تن کود اوره وارد کشور شده است.
مهندس رسولی در ادامه افزود: خوشبختانه و با تلاش صنعتگران کشورمان در این سالها، واحدهای تولیدی جدیدی به جمع تولیدکنندگان این نوع کود کشور اضافه شدند و در حال حاضر ما بهعنوان یکی از صادرکنندگان عمده انواع کودهای ازته در سطح جهان مطرح میباشیم. همچنین در زمینه کودهای فسفاته و پتاسه، تا سالیان اخیر ما صد درصد نیاز خود را به صورت واردات تأمین میکردیم ولی در دهه ۹۰ و با تلاشهای ارزندهای که در زمینه راهاندازی خطوط تولید داخل کودهای فسفاته و پتاسه انجام شد، در حال حاضر بخش قابل توجهی از این کودها را در داخل کشور تولید مینماییم و در همین راستا یکی از نهضتهای جدیدی که راه افتاده است این است که معادن جدیدی را در سطح کشور شناسایی کشف و استخراج میکنند. بهعنوان مثال معادن چرام در استان کهگیلویه و بویراحمد از جمله معادنی است که جدیداً به تولید رسیده و یا معادن جدیدی که در زمینه تولید کودهای پتاسه در خور و بیابانک قرار داشته و فعال میباشند.
همچنین در حال حاضر دو واحد ۲۰۰ هزار تنی تولید کودهای فسفاته در جنوب کشور و در استان هرمزگان در حال ساخت میباشند و همچنین در منطقه بوشهر و عسلویه واحد ۱۰۰ هزار تنی تولید کودهای ازته دارد ساخته میشود. در منطقه بندر امام خمینی در خوزستان و در منطقه ویژه اقتصادی خرمشهر نیز دو واحد بزرگ تولید کودهای فسفات در حال ساخت میباشد. همچنین در خراسان شمالی و سایر نقاط کشور نیز شاهد این امر میباشیم و این یعنی نهضتی راه افتاده است که در زمینه تولید کودهای ازته، فسفاته و پتاسه در سطح کشور به خودکفایی برسیم و تا پایان سال ۱۴۰۵ طبق برنامه، تمامی این واحدها باید به تولید برسند و آن موقع، کشور علاوه بر تامین نیازداخلی به صادرکننده کودهای فسفاته و پتاسه نیز تبدیل میشود. ما همچنین برای تأمین مواد این کارخانجات نیز از طریق معادن داخلی مانند خور و بیابانک و معدن پتاس استان سمنان و یا معادن فسفات چرام و سایر معادنی که در منطقه یزد و کرمان وجود دارند و یکی پس از دیگری به بهرهبرداری میرسند، برنامهریزی کردهایم.
شایان ذکر است در سال ۱۳۹۹ با ابلاغیه وزیر محترم وقت جهاد کشاورزی، بنده بهعنوان مجری طرح خودکفایی کود کشور منصوب شدم و با دستیابی به بهرهبرداری از ۳۰ پروژه فوق الذکر به خودکفایی کامل در تولید کودهای شیمیایی خواهیم رسید و به صادرکننده کودهای شیمیایی تبدیل خواهیم شد.