آیت‌الله لطف‌الله دژکام امروز، ۲۲ آذرماه در همایش روز ملی پژوهش و فناوری که در سالن اجتماعات شورای شهر شیراز برگزار شد، با اشاره به فعالیت مرکز پژوهش‌ها ذیل شورای شهر گفت: هر کاری می‌خواهیم انجام دهیم به یک پشتوانه علمی نیاز داریم و اگر پژوهش رخ ندهد، مسلماً کاری که انجام می‌دهیم اثر مطلوب خود را نخواهد داشت و به آنچه که دلمان می‌خواهد در رابطه با شهر نخواهیم رسید.
وی با بیان اینکه یک تقسیم‌بندی کلی در رابطه با پژوهش‌ها داریم که یا بنیادی است یا کاربردی افزود: امروزه پژوهش‌های کاربردی در جامعه ما، جای خود را باز کرده است و معمولاً مدیران اجرایی اصرار به ارائه پژوهش کاربردی دارند، به همین جهت احساس می‌کنند برخی از پژوهش‌ها چه انجام شود، چه انجام نشود تاثیری در زندگی مردم ندارد.
تحقق تمدن نوین اسلامی نیاز به انجام پژوهش‌های کاربردی و بنیادی دارد
نماینده ولی فقیه در استان فارس ادامه داد: مدیر می‌خواهد نتیجه کار خود را نشان دهد و باید پژوهش کاربردی باشد تا بتوان نتیجه کار را به مردم ارائه کرد اما اگر بنا داریم تمدن نوین اسلامی شکل دهیم، به همان نسبت که به پژوهش‌های کاربردی نیاز داریم، نیاز به پژوهش‌های بنیادی هم وجود دارد. گرچه برای افراد بسیاری ملموس نیست و باید کاری کنیم تا این نیاز احساس شود و این کار مدیر بخش پژوهش است اما نمی‌توانیم به بهانه اینکه نتیجه پژوهش بنیادی ملموس نیست، نیاز به آن را انکار کنیم.
آیت‌الله دژکام با یادآوری اینکه ناظر به پارادایم‌های فلسفی اثرگذار در شهرسازی و مدیریت شهری نکاتی را بیان می‌کند، گفت: بنیان و بنیادی که بر روی ظواهر و روبناهای شهری تاثیر می‌گذارد را باید بشناسیم. علت بیان این نکات به خاطر آن است که پژوهش‌های بنیادی با آنچه که در روبنا دیده می‌شود، یک رابطه علمی، دقیق و منطقی دارد و باید این رابطه را واضح کنیم تا معلوم شود به پژوهش‌های بنیادی نیاز داریم.
وی یادآور شد: به عنوان مثال در رشته پرستاری کتابی که تدریس می‌کنند از فصل ششم شروع می‌شود و ۵ فصل ابتدایی آن که مبانی و پارادایم‌هاست که ترجمه نشده است و پژوهش‌های کاربردی این مجموعه که از فصل ششم شروع می‌شود، براساس مبانی است که در ۵ فصل اول است. این اشتباه است، ما هرچه انجام می‌دهیم بدون تغییر پارادایم‌ها است و این‌گونه هیچ‌گاه تمدن خود را بنیان نخواهیم کرد و اگر می‌خواهیم کاری کنیم باید بر روی چند فصل اول که ترجمه نمی‌شود، کار کنیم نه فقط تقلید از آن‌ها باشد.
امام جمعه شیراز بیان کرد: قسمتی از پژوهش‌های کاربردی ما مشکل دارد و مشکل آنجاست که بر چه بنیانی پژوهش انجام می‌گیرد. این بنیان را باید درست کنیم. تا اساس و شالوده درست نشود، هرچه بالا می‌سازیم مطابق شالوده جلو می‌رود.
آیت‌الله دژکام تصریح کرد: ما در شهر ملاصدرا هستیم، چرا ملاصدرا حذف می‌شود اما کانت حذف نمی‌شود؟ چرا بر پایه نظر کانت حرف زده می‌شود و همه استقبال می‌کنند اما بر پایه نظر ملاصدرا سخنی بگوییم، تحویل نمی‌گیرند؟
وی به نقش مجمع حکمت اسلامی در این زمینه اشاره کرد و افزود: مجمع حکمت اسلامی فارس می‌تواند به جای مبانی که دکارت، کانت و… تبیین کرده و در اروپا جا افتاده است، مبانی بر پایه فکر ابن سینا، خواجه نصیر طوسی، ملاصدرا و… تبیین کند. اگر این مبانی را یاد نگیریم، تغییر خاصی نخواهیم داشت.
نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری در ادامه با بیان اینکه شهرداری و شورای شهر می‌توانند در مورد شهر تصمیم مستقل بگیرند، گفت: جهت‌گیری در مراکز علمی را به سادگی نمی‌توانیم عوض کنیم اما اگر در شهرداری جهت‌گیری عوض شد، انگیزه ایجاد می‌کند. این استقلال و توانمندی شورای شهر و شهرداری در تصمیم‌گیری برای شهر، ظرفیت مناسبی است.
آیت‌الله دژکام از مدیریت شهری شیراز خواست تا می‌توانند به دین خدا خدمت کرده و مسیر صحیح را انتخاب کنند و سپس افزود: همان‌طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است اگر شهروندان ایمان بیاورند، این ایمان باعث برکت شهر می‌شود.
وی گفت: همان پارادایم‌هایی که گفتیم در ایمان نهفته است یعنی مبانی فکری که همان ایمان ما است را تبیین می‌کنید که ابتدای آن توحید است و سایر اصول و معارف اسلامی یعنی جهان‌شناسی و انسان‌شناسی را در بحث ایمان توضیح می‌دهیم. جهان‌شناسی و انسان‌شناسی که جزو پارادایم‌های تفکر آن‌هاست را مقایسه کنید. در تفکر و تمدن یونانی به چند خدایی اعتقاد داشتند و این موضوع در معماری آن‌ها قابل مشاهده است. انسان‌محوری و اومانیسم در معماری خود را نشان می‌دهد لذا اگر ما می‌گوییم توحید، به معنای واقعی باید خود را نشان دهد.
امام جمعه شیراز با یادآوری اینکه تمدن یونانی با تمدن ایرانی و اسلامی متفاوت است چون مبانی تفاوت دارد و وظیفه نشان دادن این مهم در شهر کار شورای شهر و شهرداری است، گفت: طبق آیه قرآن، شهروندان مؤمن که باشند شهر برکت پیدا می‌کند و شهر خدا محور می‌شود. این ایمان باعث برکت شهر می‌شود.
وی ضمن قدردانی از اقدامات محرومیت‌زدایی مدیریت شهری شیراز گفت: اگر می‌خواهیم مشکلات شهر رفع شود راه حلی که خدا فرموده این است که ایمان بیاورید، این ارتباط ایمان و شهر آباد با برکت در قرآن‌کریم تصریحا ذکر شده است. کار انسان مومن در شهر نماد و نشانه ایمانش است، خدا در قرآن فرمود «قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَی شَاکِلَتِهِ»، از کوزه برون همان تراود که در اوست. شاکله و انسانی که محور فعالیت می‌شود روی شهر اثر می‌گذارد لذا باید روی این مسائل کار کنیم.
کارگاه فلسفه هنر و معماری برپا شود
آیت‌الله دژکام در ادامه پیشنهاداتی در این رابطه ارائه داد و افزود: پژوهشکده باید کارگاه فلسفه هنر و معماری برگزار کند تا با اعضای این گروه صحبت کنیم. دوستان نظام مهندسی خیلی رها هستند و آن‌ها را باید پای این کار آورد تا یکسری آموزش‌ها ناظر به این مبانی ببینند.
وی با بیان اینکه مجسمه‌ای در یکی از میدان‌های شهر لیون فرانسه به نوعی نماد این شهر است یعنی فکر، باور و انسان‌شناسی براساس مبانی خود آن‌هاست و اینجا شیراز جنت طراز است و باید نشان دهیم که چه کسی هستیم و کار زیادی پیش‌رو داریم، گفت: اگر ما این کارگاه‌های فلسفه هنر، فلسفه شهرسازی و فلسفه مدیریت شهری را برگزار نکنیم به مشکل برمی‌خوریم.
امام جمعه شیراز یادآور شد: مدیریت را بنده تدریس نمی‌کنم و اهل آن باید تدریس کنند اما تدریس فلسفه، کار من نوعی است و نمی‌توان مدیریت را قبول داشت و فلسفه آن را نپذیرفت. باید حرف خودمان را مطرح کنیم و قطعاً تمام فرزندان ما علاقه‌مند به ارزش‌ها و نوع فکر ایرانی اسلامی خود ما هستند اما متاسفانه کسی برای آن‌ها توضیح نمی‌دهد.
آیت‌الله دژکام همچنین گفت: فرض کنیم نگاه ایرانی اسلامی را تبیین کردیم اما برای اینکه خود را در شهر نشان دهد به یکسری مشوق‌ها نیاز است و این مشوق‌ها را شورای شهر باید پیگیر باشد، به طور مثال اگر بخش‌هایی در طراحی، نما، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و… مراعات شود، باید طرح‌های تشویقی در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه کار شهرسازی و ساختمان‌سازی که صرفا در دست مهندسان عمران و معماری نیست بلکه مهندسان تاسیسات هم نقش دارند. مقام معظم رهبری در ابتدای سال فرمود اسراف در مصرف انرژی بسیار داریم، گفت: آیا مهندسان تاسیسات فکر می‌کنند چرا این همه مصرف انرژی زیاد است و اسراف وجود دارد و چطور می‌توان جلوی آن را گرفت تا مصرف بهینه شود؟ اگر طرح‌های تشویقی بگذارید به نتایج مطلوبی خواهیم رسید. این کار شدنی است و باید کاری کنیم وقتی مهندسی طراحی ساختمان انجام می‌دهد، بهره‌وری بالا رود تا شامل طرح‌های تشویقی شود.
امام جمعه شیراز در پایان خواستار تداوم طرح‌های محرومیت‌زدایی در محلات تاریخی شهر مانند لب آب، بیات، سنگ سیاه و غیره شد و گفت: وضع قسمت مرکزی شهر متاسفانه از نگاه آسیب‌های اجتماعی بسیار خراب است و امیدواریم طرح‌های محرومیت‌زدایی باز ادامه پیدا کند و شاهد این باشیم شهر رنگ و بوی و عطر دین‌داری، ایمان و اسلام را بیش از پیش بروز دهد.
انتهای پیام
