به گزارش سحاب پرس، در آستانه فرا رسیدن هفته کتاب و کتابخوانی، نخستین نشست از سلسله نشست‌های «معرفی کتابداران نامدار» امروز، ۱۷ آبان ۱۷ آبان‌ماه ۱۴۰۲ با سخنرانی طاهره جوکار، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز و با حضور زهیر حیاتی، مدیرگروه سابق رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه شیراز و اساتید، دانشجویان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و کتابداران کتابخانه‌های مختلف در مدیریت اسناد و کتابخانه ملی منطقه جنوب کشور برگزار شد.
سلسله نشست‌های معرفی کتابداران نامدار ایران با موضوع ارتباط شیخ الرئیس ابوعلی سینا و کتاب و کتابخانه و همچنین تجلیل از زحمات زهیر حیاتی دانشیار بازنشسته و مدیر گروه سابق رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه شیراز در سالن اندیشگاه مدیریت اسناد و کتابخانه ملی منطقه جنوب کشور کلید خورد.
عضو هیئت علمی بخش علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز در این نشست با اشاره به ارتباط ابوعلی سینا با کتاب و کتابخوانی، گفت: بیشتر علومی که ابن سینا در آن تبحر داشت با کتاب بوده است و این موضوع به مراتب عنوان می‌شود که او وقت زیادی را به مطالعه می‌گذرانده است.
طاهره جوکار با بیان اینکه ابوعلی سینا با شروع علم طب، فلسفه و منطق را هم دنبال کرده است، ادامه داد: به گفته خود این‌حکیم کمتر روزی بوده که مطالعه در برنامه این ادیب دانشمند نباشد و داستان‌های زیادی نیز از او نقل می‌شود.
جوکار بیان کرد: اکثر کتاب‌هایی که ابن سینا تالیف کرده است به زبان عربی بوده است و کتاب‌های فارسی زیادی هم به او منصوب است؛ ابن سینا به واژه‌سازی نیز می‌پرداخته است. مثلا در کتاب ها برای کلمه ای مثل قطع کردن از کلمه برینش استفاده کرده است که مورد توجه محققان نیز قرار گرفته است.
استاد دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه ابوعلی سینا نویسنده بزرگی بوده است و ۲۵۰ رساله به او منصوب است، گفت: آثار ابن سینا بیشتر حوزه‌های موضوعی را پوشش می‌دهند و یکی از معیارهای علم را دوام، کارایی و نیازمندی به آن می‌داند.
وی افزود: ابن سینا غایت نهایی و هدف نهایی از علم را در نظر می‌گیرد و اینکه چقدر ارزشمند است در جامعه‌ای که علم بخواهد در آن تدریس شود.
عضو هیئت علمی بخش علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز با بیان اینکه نگاه ابن سینا به علوم ارزشی بوده است، یادآور شد: تفکرات و نظرات ابن سینا در طبقه‌بندی علوم بوده و این طبقه‌بندی تاثیرات زیادی بر روی دانشمندان مختلف داشته است.
جوکار اظهار کرد: ابن سینا به تقدم و تاخر علوم معتقد بود و نقشه راهنما در حوزه علوم را مورد نیاز می‌دانست؛ همچنین اعتقاد داشت این طبقه‌بندی کار را برای کتابخانه‌ها راحت می‌کند.
وی یادآور شد: کتاب‌های ابن سینا بر روی فلاسفه و اندیشمندان تاثیرگذاری زیادی داشته است به طوری که او را تاثیرگذارترین فیلسوف جهان قبل از مدرنیته می‌دانند.
این استاد دانشگاه به دوران حکومت کوتاه سامانی در ایران و نقش آن‌ها در ایجاد کتابخانه‌ها اشاره کرد و گفت: در دوران حکومت سامانی که برای استقلال اصالت فرهنگ ایرانی اهمیت زیادی قائل می‌شدند؛ بیشترین اندیشمند، حکیم، فیلسوف و پزشک در ایران داشته‌ایم.
وی بیان کرد: از حکومت سامانیان همچنین به عنوان یک رنانس فرهنگی در ایران نام برده می‌شود و دلیل آن توجه زیاد به گسترش کتابخانه‌ها و فرهنگ در شهرهای ایران بوده است.
جوکار با اشاره به وجود صدها کتابخانه در شهرهای مختلف کشور که هم عمومی و خصوصی بودند، یادآور شد: در کتابخانه‌های دوران سامانیان شیوه‌های مختلف مجموعه‌سازی صورت می‌گرفته که می‌توان به وقف کتاب، تجارت کتاب، اهدای کتاب و نسخه‌برداری کتاب‌ها توسط کاتبان اشاره کرد.
عضو هیئت علمی بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های ایران کتابخانه مسجد نیشابور بوده است اما بین کتابخانه آن دوران که ابن سینا به آن زیاد اشاره می‌کند؛ کتابخانه نوح بن منصورسامانی است که فرآیند فهرست‌نویسی در آن کتابخانه وجود داشت و بسیاری از منابع در این کتابخانه موجود بود.
وی در پایان بیان کرد: ابن سینا به غیر از آنکه دانشمند بزرگی بوده است، عضو فعال کتابخانه و در کنار آن نقش موثری در توسعه طبقه‌بندی علوم داشته است؛ او همچنین در حوزه فهرست نویسی در نظام اجرایی و طبقه‌بندی آن‌ها تأثیرگذار بود.
در ادامه این نشست دانشیار بازنشسته و مدیر گروه سابق رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه شیراز نیز با بیان اینکه مسئله کتابداری یکی از شرایط توسعه‌ای است، افزود: این مسئله انجام‌شدنی نیست، مگر اینکه منابع اطلاعاتی وجود داشته باشد و از طریق آن و نشر دانش تحول فکری همراه با توسعه فیزیکی، کشوری را به مرحله مدرن برساند.
حیاتی یادآور شد: زمانی که در سازمان برنامه و بودجه مشغول به فعالیت بودم، مرحوم ابرامی کتابدار، نویسنده، مترجم، پژوهشگر و مدرس علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران همچنین نظری درباره توسعه کتابداری داشت و همواره به دنبال به وجود آوردن زیربنای این کار بود تا کتابخانه‌های مدرنی را به خصوص در سازمان‌ها شکل دهد.
وی بیان کرد: برای مجموعه‌سازی و شبکه‌سازی کتابخانه سازمان‌ها به خصوص در استان‌ها با مشکل روبه‌رو بودیم و معتقد بودیم که سازمان‌های استانی باید کتابخانه و کتابدار داشته باشند و برای این کار با سختی‌های زیادی روبه‌رو شدیم.
بنا بر این گزارش، زهیر حیاتی از سال ۱۳۶۴ تا سال ۱۳۷۵ به عنوان هیئت علمی در بخش کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه شیراز مشغول به فعالیت بوده است و بعد از آن در استرالیا در رشته دکتری مشغول به تحصیل می‌شود.
وی پس از بازگشت به ایران مسئولیت کتابخانه میرزای شیرازی دانشگاه شیراز را برعهده می‌گیرد و با تلاش‌ها و تخصص خود شرایط کتابخانه مرکزی دانشگاه شیراز را متحول می‌کند.
خودکارسازی، ورود نرم‌افزار و تبدیل به فرمت الکترونیک از تغییرهای بنیادی وی در نحوه مدیریت و سازمان‌دهی این کتابخانه بوده است.
به گزارش سحاب پرس، در ادامه این نشست از خدمات دکتر زهیر حیاتی تجلیل به عمل آمد.
انتهای پیام
