به گزارش اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC گفت: رتب هبندی تایمز یکی از مشهورترین نظامهای رتبه بندی بین المللی دانشگاهها است که اولین بار در سال ۲۰۰۴ با همکاری تایمز و کیو اس تحت عنوان رتبهبندی “تایمز- کیو اس” و از سال ۲۰۱۰ به بعد با همکاری موسسه تامسون رویترز منتشر شد. در رتبهبندی سال ۲۰۱۶ این پایگاه جهت تامین اطلاعات مورد نیاز خود، همکاری خود را با تامسون رویترز قطع و با پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس آغاز به همکاری کرد. تغییر منبع اطلاعاتی مورد استفاده پایگاه رتبهبندی تایمز از ISI به SCOPUS بر نحوه حضور دانشگاه ها و رتبه آنها تاثیرگذار بود. پایگاه رتبهبندی تایمز جهت ارزیابی دانشگاهها قسمتی از اطلاعات مورد نیاز خود را از خود دانشگاهها، قسمتی دیگر را از نظرسنجیها و اطلاعات پژوهشی و استنادات را از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس تهیه میکند.
دهقانی اظهار داشت: در پایگاه رتبه بندی تایمز، در سالهای ۲۰۱۲ الی ۲۰۱۴ از ایران تنها یک دانشگاه حضور داشت. در سال ۲۰۱۵ دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان در این رتبه بندی حضور یافته و در سال ۲۰۱۶ تعداد دانشگاه ها به ۸ مورد رسید. در سال ۲۰۱۷ به ۱۳ دانشگاه و در سال ۲۰۱۸ به ۱۸ دانشگاه و در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به ترتیب به ۲۹ و ۴۰ دانشگاه افزایش یافته است.
سرپرست ISC گفت: در سال ۲۰۲۱ با ورود ۷ دانشگاه جدید شاهد حضور۴۷ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران در جمع ۱۵۲۷ دانشگاه برتر جهان از ۹۳ کشور هستیم و این موضوع نوید بخش حرکت هر چه بیشتر دانشگاههای توانمند ایران در رتبه بندیهای معتبر بین المللی است.
وی افزود: در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۱، دانشگاه های علوم پزشکی کردستان، محقق اردبیلی، علوم پزشکی کرمان، اراک، حکیم سبزواری، لرستان، رازی کرمانشاه، تربیت معلم شهید رجائی و سیستان و بلوچستان که در سال گذشته در این رتبه بندی حضور نداشته اند، حضور یافته و دانشگاه های زنجان و بین المللی امام خمینی که سال گذشته در این رتبه بندی حضور داشته اند، امسال نتوانسته اند حضور داشته باشند.
بر این اساس، در رتبه بندی تایمز سال ۲۰۲۱، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، با قرار گرفتن در بازه رتبه¬ای ۳۵۱-۳۰۱، رتبه اول دانشگاه های ایران را به دست آورده و بهترین رتبه ایران را نسبت به سال گذشته یک بازه ارتقا داده است.
دهقانی ادامه داد: دانشگاه های صنعتی نوشیروانی و صنعتی شریف به ترتیب با قرار گرفتن در بازه های رتبه ای ۴۰۰-۳۵۱ و ۴۵۰-۴۰۱ به عنوان دانشگاه های دوم و سوم ایران در این رتبه بندی معرفی شده اند. رتبه دانشگاه¬های ایران در جدول زیر نشان داده شده است. لازم به ذکر است که دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی تایمز و بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است.
وی افزود: در رتبه بندی تایمز در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰، همزمان با افزایش تعداد دانشگاه های کشور، ارتقای جایگاه ۱۰۰ پله ای برخی دانشگاه های کشور از جمله صنعتی شریف، علوم پزشکی ایران، علم و صنعت ایران، تهران، کردستان و شهید بهشتی بوده است.
جایگاه دانشگاه های جهان در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۱
سرپرست ISC در ادامه گفت: در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۱، تعداد ۱۵۲۷ دانشگاه برتر جهان از ۹۳ کشور رتبه بندی شده¬اند. در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۱، دانشگاه آکسفورد برای پنجمین سال متوالی رتبه اول را از آن خود کرده است و دانشگاه استنفورد و هاروارد به ترتیب در رتبه¬های دوم و سوم قرار دارند. دانشگاه های صنعتی کالیفرنیا، MIT و دانشگاه کمبریج (از انگلیس)، کالیفرنیا برکلی، ییل، پرینستون و شیکاگو به ترتیب در رتبه های ۴ الی ۱۰ دنیا قرار گرفته اند. در بین ۱۰ دانشگاه برتر جهان دو دانشگاه از کشور انگلستان و ۸ دانشگاه از ایالات متحده هستند. دانشگاه تسینگ هووا چین اولین دانشگاه آسیایی است که توانسته است رتبه ۲۰ را در این رتبه بندی به دست آورد.
وی افزود: کشور آمریکا با ۱۸۱ دانشگاه، ژاپن ۱۱۶ دانشگاه، انگلیس ۱۰۱ دانشگاه، چین ۹۱ دانشگاه، هند ۶۳ دانشگاه، برزیل ۵۲ دانشگاه، اسپانیا ۵۰ دانشگاه، ایتالیا ۴۹ دانشگاه، آلمان و روسیه هر کدام ۴۸ دانشگاه، ایران ۴۷ دانشگاه، ترکیه ۴۳ دانشگاه، فرانسه ۴۱ دانشگاه، تایوان ۳۸ دانشگاه، استرالیا ۳۷ دانشگاه، کره جنوبی ۳۵ دانشگاه و کانادا ۳۰ دانشگاه در این رتبه بندی حضور داشته اند.
بهترین رتبه دانشگاه های آنها عبارتند از: در کشورهای انگلیس رتبه یک، آمریکا رتبه دو، سوئیس رتبه ۱۴،کانادا رتبه ۱۸، چین رتبه ۲۰، سنگاپور رتبه ۲۵، استرالیا رتبه ۳۱، آلمان رتبه ۳۲، ژاپن و سوئد رتبه ۳۶، هنگ کنگ ۳۹، بلژیک ۴۵ و فرانسه رتبه ۴۶٫
جایگاه دانشگاه¬های کشورهای اسلامی در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۱
دهقانی ادامه داد: در رتبه بندی سال ۲۰۲۱ تایمز، تعداد ۲۱ کشور اسلامی حضور داشتند که از نظر تعداد دانشگاه ها، جمهوری اسلامی ایران با ۴۷ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته است. در سایر کشورهای اسلامی، ترکیه ۴۳ دانشگاه، مصر ۲۱ دانشگاه، پاکستان دانشگاه ۱۷، مالزی ۱۵ دانشگاه، الجزایر و عربستان سعودی ۱۰ دانشگاه، اندونزی ۹ دانشگاه، نیجریه و تونس ۶ دانشگاه، اردن، مراکش و امارات متحده عربی هر کدام ۵ دانشگاه، لبنان چهار دانشگاه، عراق و قزاقستان هر کدام سه دانشگاه، بنگلادش دو دانشگاه و سایر کشورهای عمان، قطر و کویت و اوگاندا با یک دانشگاه در این رتبه بندی حضور داشتند.
دهقانی در ادامه افزود: در میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی، عربستان سعودی در بازه ۲۵۰-۲۰۱، ایران، لبنان، مالزی، قطر و امارات متحد عربی در بازه ۳۵۰-۳۰۱، مصر، ترکیه، نیجریه، اوگاندا و اردن در بازه ۵۰۰-۴۰۱، پاکستان و الجزایز ۶۰۰-۵۰۱، اندونزی، مراکش و لبنان ۱۰۰۰-۸۰۱ و سایر کشورهای اسلامی در بازه +۱۰۰۰ بهترین رتبه جهانی را کسب نموده‌اند. در مجموع، از میان کشورهای اسلامی تنها ۱۸ دانشگاه رتبه زیر ۵۰۰ داشته اند. این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فنآوری کشورهای اسلامی عضو OIC (مصوب ۲۰۱۷ در قزاقستان) لازم است تا سال ۲۰۲۶، تعداد ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش های جدی همراه با تهیه برنامه راهبری و نقشه راه مناسب توسط دانشگاه های این کشورها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه ها، رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب نمایند.
روش شناسی رتبه بندی تایمز
پایگاه رتبه بندی تایمز یکی از نظام های معتبر بین المللی است که از سال ۲۰۰۴ مراکز آموزش عالی را در سرتاسر جهان مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار داده است. این رتبه بندی از ۱۳ شاخص به شرح جدول زیر در قالب ۵ معیار کلی آموزش با وزن ۳۰ درصد، پژوهش با وزن ۳۰ درصد، استنادات با وزن ۳۰ درصد، وجهه بین المللی با وزن ۷٫۵ درصد و ارتباط با صنعت با وزن ۲٫۵ درصد بهره گرفته است.
معیارها کلی و شاخص های رتبه بندی بین المللی تایمز
وزن معیار معیار شاخص وزن شاخص
۳۰ آموزش بررسی شهرت: آموزش ۱۵٪
نسبت مدرک دکتری به تعداد اعضای هیئت علمی ۶٪
نسبت تعداد کل دانشجویان کارشناسی به اعضای هیئت علمی ۴٫۵٪
نسبت مدرک دکتری به کارشناسی ارائه شده توسط مؤسسه ۲٫۲۵٪
درآمد مؤسسه نسبت به تعـداد اعضای هیئت ¬علمی ۲٫۲۵٪
۳۰ پژوهش بررسی شهرت: پژوهش ۱۸٪
درآمد پژوهش ۶٪
تعداد مقالات منتشر شده به ازای اعضای هیئت علمی ۶٪
۳۰ استنادات تأثیر- میانگین تعداد استنادها به ازای مقالات منتشر شده ۳۰٪
۲٫۵ درآمد صنعتی درآمد پژوهشی حاصل از صنعت (به ازای اعضای هیئت علمی) ۲٫۵٪
۷٫۵ وجهه
بین¬المللی نسبت اعضای هیئت علمی بین‌المللی به بومی ۲٫۵٪
نسبت دانشجویان بین‌المللی به بومی ۲٫۵٪
سهم مقالات منتشر شده مشترک با نویسندگان همکار بین‌المللی ۲٫۵٪
محاسبات رتبه بندی تایمز توسط شرکت خدمات حرفه ای پرایس واتر هاوس کوپرز (PWC) انجام شده است. محاسبات شاخص ها و نمرات توسط سه منبع اطلاعاتی صورت گرفته است که این منابع عبارت هستند از:
- داده های ارسالی از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که به صورت خود اظهاری جمع آوری می گردند
- داده های حاصل از نظرسنجی شهرت توسط متخصصین آموزش عالی
- اطلاعات تولیدات علمی موسسات آموزش عالی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس
داده های رتبه بندی سال ۲۰۲۱ بیش از ۲۴۰۰۰ نشریه علمی را که توسط پایگاه اسکوپوس الزویر نمایه می‌شود را در بر می گیرد. تولیدات علمی دوره ۵ ساله ۲۰۱۹-۲۰۱۵ و استنادات دوره شش ساله ۲۰۲۰-۲۰۱۵ را شامل می شود.
