فاطمه داوری گفت: در پهنه نزدیک به ۳۶۰ هکتاری بافت تاریخی شیراز، تخریب بناها و دانه‌های ارزشمند بافت در چند دهه گذشته اتفاق افتاده و امروز شاهد پیامدهای آن هستیم. با وجود ابلاغ محدوده بافت تاریخی از سال ۱۳۸۸ و حتی ابلاغ طرح تفصیلی ویژه بافت در سال ۱۳۹۶، در گذشته این تخریب‌ها در بخش‌هایی از بافت رخ داده است.
مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی تاکید کرد: نظر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مخالفت با هرگونه تخریب بناهای تاریخی است. به نهادهای مربوطه اعلام شده است که بناهای تاریخی باید حفظ و احیاء شوند و وزارت میراث فرهنگی مرجع تشخیص ارزشمند بودن بناهاست.
داوری گفت: به صورت روشن اعلام شده هر طرح شهری، باید ابتدا به تایید وزارت میراث فرهنگی برسد و تایید این وزارتخانه، ملاک عمل مراحل تصویبی طرح شهری در سطح ملی یا استانی است. این موارد درباره بافت تاریخی شیراز به مراجع مربوطه به‌ویژه وزارت راه و شهرسازی و شورای عالی معماری و شهرسازی اعلام شده است.
او ادامه داد: علاوه‌بر این موارد، معتقدیم که حفاظت از بافت‌های تاریخی نیازمند رویکرد یکپارچه و همه‌جانبه به منظور حفاظت توأمان و ایجاد فرصت رشد است و باید از برخوردهای موضعی و مقطعی با این محدوده‌ها پرهیز کرد. به همین دلیل است که از سال ۱۳۹۸ نحوه برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی برای محدوده بافت‌های تاریخی تغییرات اساسی کرده و وزارت میراث فرهنگی موظف به تعیین محدوده و ضوابط برای این بافت‌ها و وزارت راه و شهرسازی باید طرح ویژه برای بافت‌های تاریخی تهیه و ابلاغ کند. این طرح‌های ویژه، ملاک عمل نحوه مواجهه در بافت تاریخی در سطوح کلی و موضعی است و کلیه نهادها و دستگاه‌ها به تبع این طرح، باید برای این محدوده‌ها برنامه‌ریزی و اقدام کنند.
مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی افزود: در حال حاضر با پشتوانه ظرفیت‌های قانونی موجود، باید برای بافت تاریخی شیراز ضوابط تهیه و ابلاغ شود. تهیه ضوابط اختصاصی این محدوده را در دستور کار قرار داده‌ایم. از اداره کل استان فارس و پایگاه بافت تاریخی شیراز درخواست و پیگیری کردیم که اقدامات لازم را انجام دهند و خوشبختانه مراتب بررسی‌ها و امکان‌سنجی‌های اولیه انجام شده و در جلسات مکرر کارشناسی، بررسی و پیشنهاداتی برای تسریع در عملیاتی شدن تهیه ضوابط آن داده شده است.
داوری گفت: همراه با تهیه ضوابط اختصاصی، اقدام مورد انتظار بعدی حسب تکلیف قانون، تهیه طرح ویژه بافت تاریخی شیراز توسط وزارت راه و شهرسازی و اداره‌کل مربوطه آن در استان است. این آمادگی را داریم و به وزارت راه و شهرسازی هم اعلام کرده‌ایم برای تسریع در به نتیجه رسیدن حفاظت یکپارچه از بافت تاریخی، به صورت توأمان، تهیه ضوابط اختصاصی و طرح ویژه با انتخاب مشاور واحد توسط هر دو دستگاه نهایی و انجام شود.
بافت تاریخی شیراز در چهار دهه مکرر به بهانه‌های مختلف تخریب شده است:
۱-تخریب بافت تاریخی شمال مسجد نو با نابودی ده‌ها خانه و ساخت خیابان شهید دستغیب در دهه ۱۳۶۰
۲-تخریب حدود ۸۰ هزار متر مربع از بافت تاریخی در جنوب بارگاه شاه چراغ به نام بین‌الحرمین در اوایل دهه ۱۳۷۰ و تبدیل آن به پاساژها و هتل و …
۳-تخریب ۳۵۰۰۰ متر مربع فضای پیرامون مدرسه خان (مدرسه ملاصدرا عالم بزرگ اسلامی) که تبدیل به پاساژ طلافروشی در حریم حفاظتی این مدرسه مهم کم‌نظیر تاریخی شده است.
۴-احداث خیابان ۹ دی در بافت تاریخی به بهانه ایجاد دسترسی به در غرب شاه چراغ و به بهای تخریب ده‌ها خانه تاریخی، در حالی که دسترسی از طریق خیابان و میدان موجود بود و با ساخت شبستان روی میدان احمدی، راه دسترسی عمومی را بستند و مجموعه را با مشکل مواجه کردند.
۵-طرح ۵۷۰ هزار متری (بیش از نیم میلیون متر مربع) گسترش شاه چراغ (ع) با هدف تخریب بخش‌های بزرگی از بافت تاریخی و ایجاد صحن بزرگ ( به اندازه تقریبی ۶ زمین فوتبال)، قبرستان زیرزمینی و مراکز رفاهی، خرید و … که تاکنون بخش‌هایی از این محدوده تخریب شده است. اجرای این طرح تقریبا در نیمه‌های دهه ۹۰ متوقف شد، اما از سال ۱۴۰۰ بار دیگر به جریان افتاده است.
از سال گذشته نیز به دنبال تصویب طرح «تفصیلی بافت پیرامون حرم شاهچراغ (ع)» در کمیسیون ماده ۵، نگرانی‌هایی درباره تخریب دوباره بخش دیگری از بافت تاریخی شیراز مطرح شده، در عین حال که این مطالبه همچنان مطرح است که بافت تاریخی شیراز در فهرست میراث ملی ایران به منظور جلوگیری از تخریب‌های بیشتر، ثبت شود.
انتهای پیام
