شاخص میزان باروری کل، میانگین تعداد فرزندانی می باشد که یک زن در طول دوران باروری خود(معمولاً از ۱۵ تا ۴۹ سال سن) به دنیا می آورد. در واقع میزان باروری کل با نشان دادن متوسط تعداد فرزندانی که برای جانشینی هر دو والدین در یک جمعیت مورد نیاز هستند، می تواند به عنوان شاخص باروری سطح جانشینی مورد استفاده قرار گیرد.
امروزه در کشورهای توسعه یافته، میزان باروری کل که در حدود ۲٫۱ است، به عنوان سطح جانشینی در نظر گرفته می شود. به این دلیل که هنگام تولد، تعداد پسران بیشتر از تعداد دختران می باشد و همه زنان تا سال های فرزندآوری خود زنده نخواهند ماند، سطح جانشینی بالاتری، در واقع یعنی۲ (یک فرزند برای هر یک از والدین)، از میزان باروری کل مورد نیاز خواهد بود. در کشورهای در حال توسعه که دارای میزان های مرگ و میر بسیار بالاتری هستند، برای دستیابی به سطح جانشینی، میزان بالاتری از باروری کل، یعنی ۲٫۱ مورد نیاز می باشد.
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، میزان باروری کل فارس کمتر از سطح جانشینی و برابر۱٫۸۳ فرزند محاسبه شد. این در حالی است که این شاخص در دوره زمانی ۹۰-۱۳۸۶برای استان برابر۱٫۶ فرزند محاسبه شده بود.
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال۱۳۹۵، میزان باروری کل فارس برای نقاط شهری کمتر از سطح جانشینی و برابر ۱٫۶۹ فرزند و در نقاط روستایی بالاتر از سطح جانشینی و برابر ۲٫۱۸ فرزند به دست آمد. حداقل میزان باروری کل مربوط به استان گیلان با ۱٫۳۸ فرزند و حداکثر آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ۳٫۹۶ فرزند بوده است. شایان ذکر است میزان باروری کل فارس هم در نقاط شهری(۱٫۶ فرزند( و هم در نقاط روستایی(۲٫۱۸ فرزند( نسبت به دوره زمانی ۹۰-۱۳۸۶ افزایش یافته است.
سیاستهای مبتنی ﺑر اﻓزاﯾش ﺟﻣﻌﯾت و ﺑﺎروری
سیاستهای مبتنی ﺑر اﻓزاﯾش ﺟﻣﻌﯾت و ﺑﺎروری ﺑﺎﯾد ﺷﺎمل بسته ای از ﺳﯾﺎﺳت های ﻣﺧﺗﻠف از جمله، بهبود ﺷراﯾط اﻗﺗﺻﺎدی-اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ، اﺷﺗﻐﺎل، ﺑﯾﮑﺎری، اﻣﻧﯾت ﺷﻐﻠﯽ، ازدواج، ﻣﺳﮑن، نگهداری از کودکان(مهد کودک ها)، حمایت های اجتماعی، کاهش مرگ و میر ،کاهش مهاجرت ﻧﯾروی ﮐﺎر ﺑﺎﺳواد باشد.
دلایل عمده روند کاهشی باروری
-تغییرات ساختاری در جامعه(رشد فردگرایی-تحصیلات عالی برای زنان-اشتغال زنان)
-تغییر در زمان بندی فرزند آوری(به تعویق انداختن فرزندآوری در سنین زیر ۳۰ سال و جبران در سنین بالاتر)
*سعیدرضا زارعی معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان فارس
