چگونگی رفتار با همسر وسواسی

واقعا وسواس چیست ؟ آیا هر کسی که به تمیزی و پاکی کمی بیش از حد عرف اهمیت می دهد وسواسی است ؟

وسواس یکی از شایع ترین ، پیچیده ترین و آزاردهنده ترین اختلالات روانی است و زیر مجموعه بیماری اضطرابی . وسواس در تعریف کلی ، فکر ، احساس ، اندیشه یا تصور ذهنی مزاحم است و اجبار هم رفتاری آگاهانه و عود کننده را شامل می شود . ریشه بیماری وسواس اضطراب است و به دو شکل فکری و عملی بروز می کند .

افرادی که دچار وسواس هستند ، مدام مضطرب می شوند و انجام عمل وسواسی اضطرابشان را کاهش  می دهد و چنانچه فردی در مقابل انجام عمل وسواسی مقاومت کند ، اضطرابش بیشتر و بیشتر خواهد شد .

معروفترین وسواس عملی

وسواس شست و شو معروفترین انواع وسواس است اما فقط به همین جا ختم نمی شود ، شمارش افراطی برای کنترل دقیق همه چیز ، نظم بیش از حد ، چک کردن های خسته کننده و … همه اینها می تواند جز اعمال وسواسی باشد .

وقتی شریک زندگیتان اصرار دارد دستان شما همیشه آلوده است و باید چندین بار هر چیز را بشوید تا به اصطلاح به دلش بچسبد و یا اینکه هر بار  به حمام می رود ، ساعت ها طول می کشد تا بیرون بیاید ، زندگی خانوادگی برایتان جهنم می شود . کاملاً حق دارید ، اما قرار ما این است که هر صورت مسئله ای را حل کنیم . باید راه های مختلف را بیازماییم تا به جواب درست برسید . فراموش نکنید همسرتان فقط وسواس دارد ، همین ! او همان مرد مهربان یا زن وفادار و کدبانویی است که به همسری انتخاب کردید ، حالا دچار یک مشکل شده است پس در عشق و علاقه تان خللی ایجاد نکنید .

هنر زندگی با یک بیمار وسواسی

مطمئن باشید که همسرتان از این کارها و تکرارها لذت نمی برد ، بلکه یک نیروی درونی او را وادار می کند برای رفع اضطراب و ناامنی اش این کارها را انجام دهد در حقیقت همسرتان بیمار است . وقتی به او به چشم یک بیمار نگاه کنید بیشتر می توانید در کنارش باشید و کمکش کنید  تا وقتی که فکر نمایید او از عمد می خواهد آزارتان دهد .

بگذارید برایتان بگوید چرا شیر آب مدت هاست که باز است ، همسر شما یکبار دستانش را می شوید ، اما درست وقتی که می خواهد شیر آب را ببندد ، فکری به سراغش می آید : « دستانت هنوز کثیف هستند ، ممکن است بیمار شوی ! » او به ناچار دوباره دستانش را می شوید ، این بار مواد شوینده بیشتری استفاده می کند اما باز هم وقتی می خواهد کارش را تمام کند ، این فکر به سراغش می آید که اگر بخواهد به آن بی محلی کند ، دچار اضطراب می شود .اگر به این حرکات همسرتان به چشم یک بیماری نگاه کنید و درک نمایید که چه لحظات سختی را پشت سر می گذارد ، به جای عصبانیت از او ، حس دلسوزی تان تحریک می شود . بهتر است به عنوان نزدیک ترین فرد به او کمی در مورد بیماری وسواس مطالعه کنید از افراد آگاه کمک بگیرید تا بدانید دقیقاً با چه چیزی روبرو هستید .

فراموش نکنید همسرتان فقط وسواس دارد ، همین !

وسواس از بیماری های اضطرابی است ، سعی نمایید با فراهم کردن آرامش برای او کاری کنید که اضطراب کمتری را تجربه کند . هر چه اضطرابش بیشتر شود ، برای فروکش کردن اعمال وسواسی بیشتری را نشان می دهد .

او را متقاعد کنید که به یک روانشناس مراجعه کند . گاهی باید ریشه این رفتارها در او پیدا شود .گاهی باید از دارو استفاده کند . در هر صورت یک روانشناس متخصص می تواند در طول مسیر همراهتان باشد تا وسواس را از زندگیتان دور کنید صبور باشید و برای اصلاح همسرتان عجله نکنید ، اگر حتی برای او دارو تجویز کردند ، این بدان معنی نیست که با خوردن چند قرص مثل زمانی که گلو درد دارید ،  نشانه های بیماری از بین برود ، مشکلات روانی اصولا دوره درمانی طولانی تری را طلب می کنند . در قدم اول شدت تظاهرات وسواسی کم می شود تا کم کم به طور کل برطرف شود ، پس عشق شما به همسرتان ، تحمل وضعیت موجود و کمک گرفتن از یک فرد متخصص می تواند سه ضلع مثلث درمان همسر وسواسیتان باشد . فراموش نکنید زندگی با یک شخص وسواسی ، هر چند سخت و طاقت فرساست ، اما هر مشکلی راه حلی دارد . کافیست بخواهید کنار همسرتان باشید و به او کمک کنید .

وسواس نوعی پیام روانشناختی ذهنی و غیر ارادیست که شخص با وجود آگاهی از غیرعادی بودن آن قدرت ترکش را ندارد. وسواس دلایل مختلفی دارد  و بعضی افراد این رفتار را از بستگان درجه یک و دو به ارث می برند علت دوم را می توان در هورمون های سرتونین و دوپامین در مغز چست و جو کرد که نقششان ایجاد تعادل در شخصیت فرد است . کاهش و افزایش هر یک از این، مشکلات و اختلالات روانشناختی ایجاد می کند . یادگیری و همچنین مشاهده نیز عوامل دیگری هستند که سبب بروز رفتار وسواس در فرد می شوند .

به گفته روانشناسان وسواس انواع مختلفی دارد که می توان وسواس شست و شو ، بازرسی کردن ، مذهبی ، فکری ، شمارش ، آسیب زدن به دیگران و … را نام برد . شایع ترین وسواس ها وسواس شست و شو و مذهبی است .

مشکلات جسمی افراد دارای وسواس

اینها به دلیل وسواسی که دارند درگیر مشکلات پوستی ، زانو درد ، آرتروز ، مشکلات مفصلی ، دیسک کمر ، ساییدگی زانو ها شده و زودتر از سایر افراد بدنشان دچار فرسودگی می شود ضمن اینکه وسواس با افسردگی رابطه دارد ، زیرا ریشه وسواس در افسردگیست .

به لحاظ جنسیتی باید گفت که هم زنان و هم مردان به نسبت یکسان به وسواس مبتلا می شوند و نمی توان گفت کدام یک بیشتر با این اختلال دست و پنجه نرم می کنند .

درمان اختلال وسواس به دو شکل مراجعه به روانشناس بالینی و دارو درمانی انجام می شود ، اما بهترین درمان ترکیبی بوده و استفاده همزمان از مشاور و دارو درمانی موثرتر خواهد بود . دوره درمان این اختلال بسته به تیپ شخصیتی افراد و مدت زمان ابتلای آن ها به بیماری و ارثی بودن یا نبودنش بین ۹ تا ۱۴ ماه طول می کشد .

توصیه هایی در مورد بهبود رفتار وسواسی :

درمان گیاهی : دارچین ، گل گاوزبان ، عرق کاسنی ، بنفشه ، گل ختمی و گیاه پنبه نیز در رفع وسواس پیشنهاد می شود .

درمان خوراکی : مواد غذایی که طبع سرد دارند مثل ماهی ، گوشت خروس یا شیرگاو با عسل ، خاکشیر ، روغن زیتون ، کاهو ، میوه های ترش و شیرین ، انواع آبمیوه به خصوص آبلیمو ، جو دوسر در درمان بیماری وسواس پیشنهاد می شود . در این خصوص از مصرف مواد غذایی که طبع گرم دارند و غذاهای پر چرب و سرخ کردنی می بایست پرهیز نمود . کم خونی و کمبود برخی ویتامین ها و املاح از جمله ویتامین B12 و منیزیم در پیدایش بیماری وسواس نقش دارند .

به خودتان تلقین کنید وسواس یک کار شیطانیست و باید هرچه زود تر از آن دست بردارم .

تنگ کردن وقت و جهت جلوگیری از تکرار عمل وسواس

انجام مدیتیشن روزانه و کار با انرژی الهی

انجام تنفس عمیق شکمی یا یوگایی

انجام ورزش حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روزانه

قرار گرفتن در معرض هوای باز و طبیعت

بخشیدن خود و دیگران

احترام به شخصیت خود

پذیرش خود و دیگران

دوری از افکار رویایی مثل کمال طلبی ، اول شدن ، بهتر شدن

آموزش صحیح نظافت  تا قبل از ۲ سالگی

جلوگیری از سرگرمی های بی مورد مثل شمردن اعداد

گردآورنده: زهرا سادات یاراحمدی- مشاوره  و مددکار اجتماعی پلیس شهرستان فسا ، استان فارس

منابع :

کتاب روانشناسی وسواس فکری – عملی ، احمد علامه فلسفی

کتاب عملی درمان وسواس ، حسین مظاهری

کتاب وسواس فکری – عملی ، امین افشار و سمیرا طاهر زاده ثانی