سرپرست گمرکات استان فارس اکسپو را فرصتی برای بازتعریف جایگاه گمرک در زنجیره تجارت دانست و تأکید کرد که هدف اصلی حرکت از رویکرد صرفاً اجرایی به سمت ایفای نقش تسهیلگر و پشتیبان فعالیتهای تجاری است. او افزود این تحول نیازمند همکاری مستمر دستگاههای مرتبط، توسعه زیرساختهای گمرکی و تسهیل فرآیندهای اداری برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی است.
گمرک باید یار تولیدکننده باشد، نه ایستگاه توقف کالا
صادقی گفت: «سالهاست گمرک در ذهن فعالان اقتصادی بهعنوان یک ایستگاه اداری شناخته میشود؛ اما نگاه ما این است که گمرک باید یار تولیدکننده و تسهیلگر صادرات باشد. برای این هدف، برنامه داریم تا در هر واحد تولیدی بزرگ، انبار اختصاصی زیر کلید گمرک ایجاد کنیم تا کالاها بدون توقف در مسیر صادرات قرار گیرند.»
او افزود: «بسیاری از تولیدکنندگان از ظرفیتهایی مانند تخفیفهای گمرکی، ترخیص نسیه یا انجام فرآیندهای دیجیتال مطلع نیستند. اطلاعرسانی و شفافسازی این خدمات در دستور کار ماست تا گمرک استان به جای مانع، به پشتیبان تولید تبدیل شود.»
پایانه باری؛ گام اساسی در رفع گرههای حملونقل
صادقی با تأکید بر راهاندازی پایانه باری گفت: «این پایانه میتواند گره بزرگ حملونقل کالا در فارس را باز کند. در حال حاضر بسیاری از صادرکنندگان مجبورند کالا را با کامیونهای سبک تا بندرعباس یا بوشهر حمل کنند که هم زمانبر و هم هزینهبر است. با راهاندازی پایانه باری، بارگیری، توزین و انتقال مستقیم کالا به گمرک و سپس به مقاصد صادراتی انجام میشود.»
وی افزود: «در کنار این پایانه، در حال پیگیری ایجاد انبارهای استاندارد و سردخانههای تحت نظارت گمرک هستیم تا محصولات فصلی مثل زعفران، خرما و گل محمدی با کیفیت حفظشده به بازارهای جهانی صادر شود.»
چالشهای مزمن؛ از خطوط ریلی تا هواپیمایی باری
صادقی درباره موانع ساختاری گفت: «نبود خطوط ریلی فعال در مسیرهای شیراز به سمت بندرعباس و بوشهر، یکی از مشکلات جدی استان است و هزینه حملونقل را تا چند برابر افزایش میدهد. فارس هنوز از هواپیمای باری (کارگو) بیبهره است و برای صادرات کالاهایی مانند گیاهان دارویی، گل و محصولات فاسدشدنی، وجود پرواز باری حیاتی است.»
او همچنین افزود: «کمبود پایانه کانتینری میانی باعث شده صادرکنندگان کانتینرهای خالی را از بندرعباس بازگردانند و دوباره بارگیری کنند که هزینه زیادی دارد. پیشنهاد دادهایم پایانه کانتینری در محدوده صنعتی شیراز ایجاد شود تا مسیر لجستیک استان کوتاهتر و اقتصادیتر گردد.»
ضرورت ثبات در مقررات صادراتی
صادقی یکی دیگر از موانع اصلی را تغییرات مداوم بخشنامهها دانست و گفت: «در تجارت بینالملل، ثبات قانونی از هر زیرساختی مهمتر است. وقتی مقررات هر چند ماه تغییر میکند، تولیدکننده نمیتواند برنامهریزی بلندمدت داشته باشد. امیدواریم تصمیمگیران ملی، مانع از صدور بخشنامههای خلق الساعه شوند تا استانهایی مانند فارس بتوانند برنامه توسعه صادرات خود را با اطمینان پیش ببرند.»
پیوند اکسپو و گمرک؛ فرصتی برای بازتعریف نقش فارس در تجارت
صادقی در پایان گفت: «نمایشگاه امسال میتواند نقطه آغاز هماهنگی جدید میان تولیدکنندگان و گمرک باشد و گمرک فارس را به مرکز تصمیمسازی و پشتیبانی تجارت جنوب کشور تبدیل کند.»
اکسپو شیراز ۲۰۲۵ بیش از یک رویداد اقتصادی، بستری برای تمرین هماهنگی میان بخشهای زیرساختی، تولیدی و گمرکی است. حضور فعال گمرک در کنار صنایع و مناطق ویژه، نشانهای از تغییر رویکرد به سمت تسهیل تجارت است.
اگر وعده پایانه باری و اصلاح زیرساختهای لجستیکی بهموقع عملی شود، استان فارس میتواند از جایگاه فعلی در رتبهبندی گمرکات کشور فراتر رفته و به قطب صادرات جنوب ایران بدل شود. تحقق این هدف، نه در شعار بلکه در پیگیری مستمر و همکاری واقعی دستگاهها و بخش خصوصی رقم خواهد خورد.