هنر از سویی واقعیتهای جامعه را بازنمایی میکند و از سوی دیگر ظرفیت بالایی برای شکل دادن به افکار عمومی را دارد؛ حالا اگر این هنر زبانی جهانی داشته باشد، قدرت گستردهتری پیدا میکند؛ آیینه جامعه جهانی میشود و افکار عمومی دنیا را مخاطب قرار میدهد.
رسالت هنرمند در شرایط بحرانی و دشوار جامعه، بیشتر به چشم میآید؛ او نیازهای فکری، روحی و روانی مردم پیرامونش را میبیند و وظیفه حمایت نرمافزاری از جامعه را در چنین شرایطی بر گردن خود احساس میکند.
از سوی دیگر هنرمندان به خوبی میدانند که زبان هنر میتواند رسانهای قوی برای بیان مواضع کشور و بازنمایی واقعیتهایی باشد که رسانههای مقابل برای پوشاندن آن میکوشند.
هنرمندان کاریکاتوریست و گرافیست فارس نیز طی یک هفته اخیر در برابر تجاوز رژیم اسرائیل به خاک ایران به میدان آمدهاند و نقش خود را در نبرد ترکیبی به عهده گرفتهاند.
کاربرد زبان جهانی کاریکاتور برای بیان مظلومیت ملت ایران
احمدرضا سهرابی، کاریکاتوریست صاحب عنوان فارسی گفت: جنگهای امروز همچون جنگهای سنتی تک بعدی و تنها دارای جنبه نظامی نیست بلکه ترکیبی از ابعاد نرم و سخت افزاری است؛ هنر به خوبی میتواند در بخش نرم افزاری جنگ ایفای نقش کند.
این هنرمند شیرازی اظهار کرد: معمولاً در جنگ های سخت و سنتی ، در دو سوی میدان، طرفین در یک جنگ تکلایه با هم درگیر میشوند ولی در جنگ های مدرن امروزی، جنگها ترکیبی و در ابعاد و لایههای مختلف و در دو قالب سخت افزاری و نرم افزاری رخ می دهد .
او افزود: در بعد نرمافزاری، جنگ به شکل خوشه ای شکل می گیرد که در این رهگذر، روایت اول جنگ، میانه جنگ و پایان جنگ ، جنگ رسانه و هنر است.
سهرابی بیان کرد: با احترام به همه هنرها، کاریکاتور به عنوان یک هنر جهانی میتواند نقش مهمی در این عرصه ایفا کند.
او ادامه داد: کاریکاتور زبانی بینالمللی دارد و به خوبی میتواند مظلومیت ملت ایران را در عرصه بینالمللی بیان کند.
این کاریکاتوریست فارس گفت: بارها شاهد ایفای نقش موثر هنر کاریکاتور با کمترین خطوط ممکن و بیشترین اثرگذاری بودهایم.
هنر عرصه بازنمایی و نمایش اتحاد و همدلی ملت ایران
سهرابی معتقد است اکنون که کشور نیازمند همدلی و همراهی همه مردم به معنای واقعی است، هنرمندان کاریکاتوریست میتوانند با نگاه متفاوت خود به خلق اثر بپردازند و ایفای نقش کنند.
این کاریکاتوریست شیرازی اظهار کرد: در این شرایط هنرمندان نباید با فرض داشتن انتقادی به رفتار دولت و دیگر مسئولان، موضع بگیرند، بلکه باید اختلافات و سلایق سیاسی را به حاشیه راند.
او ادامه داد: هنرمندان باید خطکشیهای سیاسی را کنار بگذارند و این واقعیت ملکه ذهن آنها باشد که کشور مورد تجاوز رژیم اسرائیل قرار گرفته و نام ملت، مملکت و وطن در میان است.
زبان طنز؛ کوتاه برنده و اثرگذار
یکی دیگر از کاریکاتوریستهای فارس که در یک هفته اخیر هنر خود را برای بیان ابعاد تجاوز اسرائیل و دفاع مشروع ایران به کار گرفته، فرامرز کشتکار است؛ او گفت: زبان طنز کاریکاتور قدرتمندتر از چندین صفحه پیام متنی عمل میکند.
کشتکار اظهار کرد: کاریکاتور رسانه قدرتمندی است که در عرض کمتر از یک دقیقه و حتی در چند ثانیه پیامی را به مخاطب منتقل میکند که خواندن آن چندین دقیقه زمان میبرد.
تلاش هنرمندانه برای همبستگی و آرامش مردم در شرایط جنگ
به عقیده کشتکار، هنرمندان وظیفه دارند در این شرایط به کمک مردم بیایند و با آثار خود قوت قلبی برای مردم باشند و حس آرامش و همبستگی را در میان آنان تقویت کنند.
محمدرضا خسروانی از طراحان و گرافیستهای استان فارس که همراه با گروهی از هنرمندان در یک هفته اخیر بسیار فعال بوده نیز همین عقیده را دارد.
او گفت: در این روزها، دل باید آرام باشد و آنچه به دل راه مییابد، همان چیزی است که به دیده میآید؛ چنانکه شاعر سروده است: «ز دست دیده و دل هر دو فریاد، که هر چه دیده بیند، دل کند یاد»؛ چه بهتر که آنچه به دیده میآید، از دل برآمده باشد.
این هنرمند فارسی ادامه داد: در این شرایط احساس کردیم که باید برای همبستگی و آرام کردن دل مردم در این شرایط اقدامی کنیم.
مجموعهای از طرحها تولید و بخشی در قالب پوستر در سطح شهر نصب شد و برخی در فضای مجازی انتشار یافت.
این هنرمند فارسی گفت: کاری که ما میکنیم در قیاس با شهامت شهدا ناچیز است؛ آنها جان و خون خود را به میان گذاشتهاند و ما هنر خود را وسط گذاشتهایم.