روانشناسان به طرق مختلف درباره کودکان تحقیق و پژوهش کرده اند :
یکی از مهمترین آنها تجزیه و تحلیل نقاشی کودکان است
نقاشی کودکان از زمانی که خط و خطی ساده شروع نموده تا خطوط معنی دار و….را می توان جیزی شبیه خواب و رویا معنی و تعبیر کرد
نقاشی همانند خواب و رویا به کودک فرصت میدهد اطلاعات و اعمالی را که از دنیای بیرون کسب کرده را از هم تفکیک و جدا نموده و سپس آنها را دو باره تنظیم و بیان نماید
در نقاشی همانند خواب و رویا کودک خود را از ممنوعیت ها رها کرده و در حالی نا خود آگاه در باره مسائل و کشفیات و مشکلات و دلهره هایش راحت صحبت نماید
در نقاشی کودک خطی که بر صورت برادر و یا…..کشیده میشود و یا حذف شدن عضوی از اندام بدن و یا بزرگ جلوه دادن بخش هائی از چهره و.. همه و همه حکایت از نشانه هائی دارد
روانشناسان کودک برای همه خطوط در نقاشی تعبیر و معانی خاصی قائل هستند
فی المثل ؛
فقدان رنگ در تمام و یا قسمتی از نقاشی ، نشانگر خلا عاطفی و گاهی نماد گرایش ضد اجتماعی آموخته از اطرافیان است
کودک سازگار در نقاشی بطور متوسط حداقل از پنج رنگ متنوع مداد رنگی استفاده می کند
کودکان گوشه گیر و یا منزوی از یک یا دو رنگ بیشتر استفاده نمی کنند
یا کودکی که چمن را بنفش می کشد تعببیر خاصی دارد
بطور اجمالی رنگ ها تحت تاثیر عوامل جسمی و روانی و در فرهنگ های مختلف دارای معانی خاص خود هستند
در قبائلی از کشور موزابیک رنگ مشکی تبلور رنگ خوشی و شادمانی است
?? موضوعات نقاشی و شخصیت کودک
کودک با تمام وجود و شخصیت ذهنی و عاطفی خود نقاشی می کند
موضوعات متعارفی که در نقاشی کودکان دیده میشود بیشتر ؛
خانه ،درخت ، رودخانه ، خورشید ، ماه ، حیوانات و اعضای خانواده و…..است
که پاره از آنها بدلیل یادگیری از همسالان و یا ارتباطات مستمر محیطی است
در مطالعه نقاشی کودکان به نکات ریز و ظریف توجه دقیقی میشود
مثال ؛ آدمک ?♂️ ?♂️
وقتی کودکی در نقاشی شکل آدم را ترسیم می کند بیش از هر چیز شکل خود و درکی که از بدن و تمایلات خویش دارد را روی کاغذ می آورد
اگر همه اندام های آدمک هماهنگ و متعارف باشد نشان از سازگاری اجتماعی است
و اگر اندام ها در اندازه های خیلی بزرگ و یا خیلی کوجک کشیده شود از کم ارزشی و ضعف اعتماد به نفس و خود کم پنداری و…. و کمروئی و خجالتی و….دارد
در نقاشی آدمک فقدان دست و بازو علامت کم بها دادن به خویش و احساس عدم امنیت قلمداد میشود
آدمک های بزرگ از نوعی اختلال عاطفی و زود رنجی و حساس بودن گواهی میدهد
? خانه ؛
خانه نماد پناهگاه و هسته اصلی و گرمی خانواده است
که ممکن است مورد علاقه و یا تنفر کودک باشد
خانه با پنحره بزرگ و باغچه و دودکش با دود و نشان از زتدگی با نشاط و سعادت مند است
خانه بدون درب ورودی بیانگر خجالتی بودن و گریز از ارتباط اجتماعی است
جاده های مر پیچ و خم مبین مشکلات در ارتباط با دیگران محاسبه میشود
افراد پویا و خیال پرور بیشتر به ترسیم امواج دریا و پرندگان رنگارنگ می پردازند
? درخت ؛
درخت نماد سر زنده بودن است البته مشروط بر آنکه سه قسمت ؛
ریشه ، تنه ، شاخ و برگ ها باشد
ریشه درخت بیانگر تصویر عمیق شخصیت پایدارست
شاخه و برگ نشان از قدرت ارتباطی کودک با جهان اطراف است
تنه درخت کوتاه نشانگر جاه طلبی و بلتد پروازی است
?? خورشید و ماه ؛
نقاشی خورشید بیانگر امنیت و خوشحالی و گرما بخش بودن زندگی است
اگر خورشید کامل کشیده شود یعنی رابطه با پدر و مادر خوب و دوست داشتنی است
خورشید پشت کوه بینگر ارتباط نه چندان مطلوب با اولیاست
تصویر ماه نشانگر عدم رضایت از زندگی و رفتن به سوی تاریکی است
نکات مهم ؛
? البته این مطالب و تفسیر آنان ویژه روانشناسان صاحب نظر و اهل فن است
? حتی بسیاری از روانشناسان هم بدلیل گرایش در تخصص دیگر مهارت تعبیر و تفسیر لازم ندارند
? چنانچه در نقاشی متعدد شاهد تکرار چنین تصاویری بودیم با قاطعیت می توان اظهار نظر کرد
? تست شخصیتی گودیناف که با استفاده از نقاشی کودکان پی به قابلیت ها و محدودیت های کودکان می برد معیار معتبری است
?? امیدست با مطالعه این گونه مطالب به دنیای پیچیده علوم روانشناسی بیشتر آشنا گردید
