اطلاع‌رسانی به شهروندان با بهره‌گیری از علم مخاطب‌شناسی

دکتر حمیدجورکش با بیان اینکه عملیات اطلاع رسانی در تمامی مناطق ۱۱ گانه به صورت دقیق و منسجمی در دستور کار قرار دارد، اظهار داشت: شهرداری شیراز با نگاهی عدالت محور پروژه‌ها را به سرانجام می‌رساند و اداره کل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری به موازات اجرای پروژه‌ها در زمینه اطلاع رسانی رویکردهای مختلفی برگزیده است. بر پایه تحقیقاتی که در حوزه مخاطب شناسی و روان شناسی مردمی انجام شده، مجموعه شهرداری عملکرد خود را به صورت گسترده ای در بسترهای فیزیکی و مجازی بسط داده است.
وی با پذیرش نیاز به سامان‌دهی کار تیمی در مجموعه بزرگ شهرداری شیراز خاطر نشان کرد: چنانچه کم کاری و کاستی در زمینه اطلاع رسانی وجود دارد، باید شیوه‌های رسانه ای خود را تغییر دهیم تا مردم بیشتر از خدمات شهرداری اطلاع یابند. اما در نظر داشته باشیم همیشه گروهی از منتقدان هستند که هیچ توجهی به خدمات شهرداری و مجموعه اطلاع رسانی نداشته و حتی با ارائه ادله‌های منطقی قانع نمی‌شوند. این طیف از منتقدان فعالیت مجموعه مدیریت شهری در زمینه‌های مختلف را برنمی‌تابند و عادت کرده اند نیمه خالی لیوان را ببینند؛ به همین دلیل چانه زنی با آنها بی نتیجه است. هرچند سیاست‌های بنیادین ما بر پایه اقناع افکار عمومی بر پایه بیان حقایق بنا شده است.
مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز در ادامه به آسیب شناسی فرایند اطلاع رسانی پرداخت و افزود: رسانه‌ها با توجه به حضورشان در محیط‌های مجموعه شهری و اشراف کامل بر مسائل به دلیل تعامل با دیگر دستگاه‌ها، چه بسا می‌توانند با نقدهای سازنده، راهگشای مجموعه شهرداری باشند. اطلاعات عملکرد مدیریت شهری بایستی به صورت شفاف به شهروندان منتقل کرد تا آنها عملکرد شهرداری را مورد نقد و بررسی قرار دهند.
وی افزود: ما در مجموعه اداره کل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز اهدافی را برای اطلاع رسانی برای خود تعریف کرده و مدعی هستیم که تغییرات به وجود آمده در راستای علم مخاطب شناسی انجام گرفته است.
دکتر جورکش با بیان اینکه بیش از ۸۰ درصد جامعه ما درگیر فضای مجازی هستند و سرمایه گذاری شهرداری در زمینه اطلاع رسانی در حوزه سایبری اشتباه نبوده، خاطرنشان کرد: هر مجموعه روابط عمومی برای انعکاس فعالیت‌های دستگاه و سازمان نیاز به داده‌های اطلاعاتی دارد و باید تیم اطلاع رسانی ما به این اطلاعات مجهز شوند تا در فضاهای حقیقی و مجازی توانایی دفاع از عملکرد و پاسخگویی به مخاطبان را داشته باشند.
 با خودزنی و تک‌صدایی به جایی نمی‌رسیم
وی در این زمینه گفت: نقد غیر اصولی و غیر منصفانه به مجموعه خدوم روابط عمومی‌ها، از بین بردن نتایج زحمات کارکنان و در حقیقت تزریق یأس و دلسردی را به دنبال خواهد داشت. اگر زحمات نیروها در هر ارگانی پاس داشته شود، شاهد جان فشانی آنها برای مجموعه خواهیم بود. امیدواریم منتقدان عملکرد روابط عمومی شهرداری به این پرسش پاسخ دهند که در جهت تقویت و کارایی بهتر سیستم، آنها چه اقداماتی انجام داده و چند نیروی متخصص و چه امکاناتی در اختیار حوزه اطلاع رسانی و روابط بین الملل قرار داده اند. بزرگان و اندیشمندان حوزه اطلاع رسانی به این نکته اشاره می‌کنند که در مجموعه روابط عمومی نباید یک نفر صد قدم را به تنهایی بردارد. بلکه یکصد نفر با همراهی و مساعدت یکدیگر می‌توانند یک گام بلند و ثمربخش را بردارند.
این مقام مسئول با بیان اینکه همواره تلاش داشته ایم تا فعالیت‌های خود را در همه مناطق شهر به شیوه متوازنی اطلاع رسانی کنیم اظهار داشت: در روزهای اخیر گروهی منتقد عملکرد شهرداری در پروژه سنگ فرش خیابان ارم بودند و یکی از دلایل این ماجرا به اجرای این طرح در منطقه متمول شهر بازمی‌گردد. این در حالی است که شهرداری با نگاهی عدالت محور در مناطق جنوبی شهر هم پروژه‌های متنوعی را در دست انجام دارد و در این زمینه اطلاع رسانی خوبی هم انجام شده که مستندات آن موجود است. به عنوان مثال به پروژه‌های پردیس تئاتر نصر واقع در میدان نصر (منطقه ۱۱)، بوستان سایه واقع در بلوار رسول اعظم(ص) (منطقه ۱۱)، پردیس سینمایی جوان واقع در میدان کوزه گری (منطقه ۲)، پیاده راه سلامت احمد بن موسی(ع) (منطقه ۲)، بوستان ساحلی طلائیه (منطقه ۹) و… می‌توان اشاره کرد.
مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز فرایند اطلاع رسانی را از دیدگاه متفاوتی مورد بررسی قرار داد و گفت: در روند اجرای پروژه‌ها ما می‌توانیم نظرات کارشناسان را انعکاس دهیم و این در حالی است که مأموریت اصلی ما پس از افتتاح طرح آغاز می‌شود. پس از اجرای کامل پروژه به میان مردم خواهیم رفت و نظرات آنها را در راستای بهبود طرح‌ها و اثرگذاری جویا می‌شویم و چه بسا نقطه نظراتی که موجب اصلاح رویه خواهد شد؛ این یعنی احترام به حقوق شهروندی و کمک در جهت رفع نیازهای منطقه ای.
دکتر جورکش عملیات اطلاع رسانی در شهرداری را یک کار تیمی و دفاع همه جانبه ارزیابی کرد که یک صدایی در آن راه به جایی نخواهد برد و افزود: برای رفع موانع اطلاعات رسانی، احتیاج به تلاش جمعی داریم و این چالش‌ها با تلاش یک نفر مرتفع نخواهند شد. در نظر داشته باشیم مأموریت ما در حوزه فنی و مهندسی و اجرایی نیست؛ بلکه با دریافت اطلاعات از متخصصان، داده‌ها را مورد تحلیل و پردازش قرار داده و به شیوه‌های مختلفی که برای اقشار مختلف جامعه که قابل پذیرش باشد، منتشر می‌کنیم. با در اختیار داشتن اطلاعات و نظر کارشناسان به صورت بهتر و منسجم تری می‌توانیم اهمیت اجرای پروژه‌ها و اولویت بندی و تأثیر آنها در زندگی جامعه را برای مردم از دیدگاه رسانه ای مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
 عزم جدی برای همدلی ۱۲هزار نفری
این مقام مسئول در بخش دیگری از گفت‌وگو با شیرازنوین خواهان همدلی بیشتر ۱۲ هزار نیروی سازمانی شهرداری و تقویت عرق سازمانی در آنها برای دفاع منصفانه از عملکرد مجموعه شد و بیان داشت: مجموعه اطلاع رسانی شهرداری شیراز فقط به سراغ مدیران ارشد این سازمان نمی‌رود. تلاش می‌کنیم منعکس کننده زحمات کارگران شریفی که در گرماگرم تابستان در کارخانه آسفالت سازی و پسماند، آتش نشانی، پشتیبانی و فضای سبز به فعالیت مشغول هستند، باشیم و نظرات مثبت و منفی آنها را در زمینه‌های مختلف جویا می‌شویم.
وی تک صدایی را از آسیب‌های عمده هر دستگاه و نهادی ارزیابی کرد و افزود: در آینده نزدیک به دنبال ارائه نظرات شهروندانی هستیم که نسبت به پروژه‌ها نگاه‌های انتقادآمیزی دارند. البته در ماه‌های گذشته هم به سراغ مردم کوچه و بازار رفتیم و از آنها درباره خدمات شهرداری در عرصه‌های مختلفی سؤال کردیم. شماری از شهروندان اطلاع چندانی از فعالیت‌های شهرداری در پروژه‌هایی نظیر مترو نداشتند و عده ای دیگر مراتب قدردانی خود را از کارگران زحمتکشی که در شرایط دشوار با قدرت به سازندگی ادامه می‌دهند، اعلام کردند.
دکتر جورکش در بخش دیگری از این گفت‌وگو به استفاده از همه ظرفیت مدیوم‌های ارتباط جمعی اشاره کرد و افزود: در تلاش هستیم با استفاده از پتانسیل رسانه ملی زمینه ارتباط مستقیم مردم با مدیران شهرداری تقویت کنیم. باید با روش‌های مختلف رابطه مردم با مجموعه مدیران شهری را تقویت کرد و مردم از طرق مختلف امکان تبادل نظر و بیان مشکلات خود با مدیران ارشد شهرداری شیراز را در اختیار داشته باشند.
 پذیرش چالش‌ها و ارائه راهکار
مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز با پذیرش چالش‌هایی که در این سازمان وجود دارد اظهار داشت: در میان تعدادی از کارکنان مجموعه شهرداری شیراز با فقر نیروی متخصص در حوزه روابط عمومی روبه‌رو هستیم که یک چالش اساسی برای مدیریت شهری محسوب می‌شود. اگر از این زاویه به انتقاداتی که به مجموعه اطلاع رسانی شهرداری وارد می‌شود نگاه کنیم، قسمتی از ناکارآمدی برخی از مناطق و سازمان‌ها در حوزه اطلاع رسانی پروژه‌ها را نمی‌توان توجیه کرد. روابط عمومی‌ها باید به علم روانشناسی مردمی و شناسایی کارکردهای رسانه ای و مخاطب شناسی تسلط کافی داشته باشند و ابتلا به روزمرگی برای آنها یک آسیب بزرگ برشمرده می‌شود.
وی در ادامه افزود: روابط عمومی‌ها همواره نیاز به به‌روزآوری اطلاعات و پوست اندازی در امر مخاطب شناسی دارند و با طراحی و اجرای چند بنر و پیام‌های تبریک و تسلیت مناسبتی فعالیت خود را تمام شده قلمداد نکنند. تلاش داریم حس همدلی و صمیمیت در میان روابط عمومی معاونت‌ها و مناطق ۱۱ گانه تقویت شود و فعالیت‌های یکدیگر را در زمینه اطلاع رسانی هم‌پوشانی کنند. این کار تیمی نتایج اثر بخشی داشته است. برای مثال وقتی کلان‌شهر شیراز با تهدید سیل روبه‌روست، فقط مناطق پرخطر در آمادگی به سر نمی‌برند؛ بلکه کلیه معاونت‌ها و مناطق ۱۱ گانه برای یاری رسانی به مردم بسیج می‌شوند، یا به عنوان مثال در زمینه آسفالت معابر سطح شهر، اطلاع رسانی این حجم وسیع آسفالت که در زمان خود بی‌نظیر بوده است توسط یک کار گروهی اطلاع رسانی گردید.
 یک سخنگو، نیاز شهرداری شیراز
دکتر جورکش با ارائه راهکاری نوین برای ایجاد تحولی اساسی در زمینه اطلاع رسانی گفت: یکی از راه‌های برون رفت از مشکلات معرفی یک سخنگو برای مجموعه مدیریت شهری است که اشراف کافی بر تمامی حوزه داشته باشد. این شخصیت حقوقی می‌تواند با تفویض اختیارات کامل از عملکرد مجموعه مدیریت شهری در برابر منتقدان، رسانه‌ها و مردم دفاع کند. تا محقق شدن این راهکار امیدواریم تمامی مجموعه شهرداری همچنان روابط عمومی‌ها را در کنار خودشان ببینند. چرا که انعکاس فعالیت‌های ما به مثابه انتشار فعالیت‌های همه بخش‌های شهرداری است.
وی در پاسخ به این پرسش دبیر سرویس گزارش شیرازنوین مبنی بر اینکه آیا بهتر نبود حلاوت افتتاح پروژه‌ها با انتقادهایی که به نوعی درون سازمانی ارزیابی می‌شود و برای مردم اهمیت ندارد، تلخ نشود، پاسخ داد: من از نگاه متفاوتی به این قضیه می‌نگرم. شاید بهتر باشد جامعه مسئولان در زمان افتتاح پروژه‌ها از کارگران شریف و مهندسان زحمتکشی که به صورت شبانه روزی برای افتتاح و پیشبرد پروژه‌های عمرانی سعی و تلاش می‌کنند قدردانی کنند و باید از فرصت‌هایی نظیر مراسمات، کلنگ زنی‌ها، افتتاح پروژه‌ها و… جهت بیان خدمات انجام شده و گستردگی فعالیت‌ها با توجه به حضور اصحاب رسانه استفاده به صورت مطلوب شود.
 اقناع مردم با ارائه اطلاعات شفاف
مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز با تأکید بر اینکه جامعه در عصر کنونی به بلوغ و تکامل در عرصه تحلیل اخبار رسیده و باید با توسل به داده‌های آماری شفافیت اطلاع رسانی ایجاد کرد، خاطر نشان نمود: از نیروهای روابط عمومی خواسته ایم که عملیات انتشار اخبار در مورد هر پروژه ای را با روبان چینی آن متوقف نکنند. بلکه در ادامه به اثرات مختلف آن در زندگی روزمره مردم پرداخته و به انحاء مختلف رابطه دوسویه جامعه با مدیریت شهری را تقویت کنند.
دکتر جورکش در پایان جامعه مخاطبان شهرداری را یکایک شهروندان ارزیابی کرد و افزود: عملیات اطلاع رسانی باید به گونه ای باشد که برای همه طیف‌های جامعه، داده‌های کاربردی و راهگشا ایجاد کند و این مهم بدون همکاری همه عناصر مدیریت شهری محقق نخواهد شد.