اراذل و اوباش در عرف به عده ای از افراد گفته می شود که با حرکات ناپسند و هنجارشکنانه خود در یک محله و یا یک شهر باعث آزار و اذیت گردیده و به صورت مستمر به این اقدامات نامناسب خود ادامه می دهند.
از دید بسیاری از اعضای جامعه، یک فرد بیکار که در محله ای تردد مداوم داشته باشد و به علت نداشتن اشتغال مناسب و امرار معاش در منظر عموم زیاد مشاهده شود نیز در زمره اراذل و اوباش قرار می گیرد که این موضوع به هیچ وجه درست نیست.
در ماموریت های پلیسی، از قدیم تا کنون اراذل و اوباش افراد مزاحم نوچه داری هستند که با استفاده از سلاح سرد و گرم و به دفعات مکرر باعث آزار و اذیت مردم در ابعاد وسیعی شده و مردم از آن ها ترس و وحشت دارند .
فعالیت افراد اراذل و اوباش می تواند باعث بروز ناامنی های اجتماعی و حتی روانی برای اعضای یک جامعه شده و احساس امنیت را با خطری جدی روبرو سازد که این موضوع حساسیت آن را بیش از پیش نمایان می سازد.
عربده کشی، قمه کشی، بروز درگیری های خشن و اقدامات این چنینی می تواند اثرات نامطلوبی در جامعه به ویژه در کودکان و نوجوانان داشته باشد، موضوعی که می تواند به شدت امنیت و مهمتر از آن احساس امنیت را خدشه دار کند.
به لحاظ نقشی که این قبیل افراد می توانند در ناامنی محلات و شهرها داشته باشند و ناامنی های ایجاد شده از فعالیت مجرمانه آن ها مانند عربده کشی، ایجاد مزاحمت، خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی در سایه اوباش گری، استفاده از سلاح سرد و گرم، درگیری های خشن و جسورانه، این موضوع در دستور کار پلیس قرار گرفته و نیروی انتظامی به عنوان مسئول نظم و امنیت در جامعه، اقدام به کنترل، شناسایی و برخورد با اراذل و اوباش کرده است.
با توجه به مطالبات عمومی مردم به ویژه در برخی محله ها و بافت های قدیمی شهرها از نظام و حاکمیت در جهت برخورد با اینگونه از افراد، نیروی انتظامی در قالب طرح های مختلف انتظامی و اطلاعاتی اقدام وسیعی در جهت برخورد آنی با اعمال مجرمانه اراذل و اوباش انجام داده و اقدامات آن ها تحت رصد انتظامی قرار می گیرد.
نیروی انتظامی با سطح بندی اقدامات اراذل و اوباش از حیث میزان فعالیت و سوابق آن ها، به شکل های مختلف طرح های انتظامی را در این زمینه اجرا و برابر با قوانین و قاطعانه با اینگونه افراد برخورد می کند.
همکاری مناسب مردم و برخورد قاطعانه قضائی با این افراد در نتیجه اقدامات پلیسی می تواند به کاهش دامنه فعالیت آن ها و جلوگیری از رشد افراد جدید در محله ها کمک کند.
از طرفی اعمال مجازات های سنگین و بازدارنده اجتماعی برای سایر افراد مایه عبرت بوده و این موضوع که متاسفانه به عنوان یک پدیده ناامنی در جامعه مطرح و بروز پیدا کرده، کاهش پیدا خواهد کرد.
در برخی از شهر ها و محله های قدیمی استان فارس به دلیل مهاجرت افراد مجرم متواری از سایر استان ها و حضور اتباع خارجی غیر مجاز زمینه ناامنی در این زمینه ایجاد و در بعضی از درگیری ها نقش این افراد بسیار محرز بوده است.
با برنامه ریزی های انجام شده و هماهنگی خوب قضائی در سطح استان فارس پس از شناسایی و کنترل اراذل و اوباش و رصد فعالیت های مجرمانه آن ها تعداد قابل توجهی از این افراد دستگیر و تحویل مراجع قضائی شدند.
و در پایان اینکه؛ امنیت جامعه خط قرمز پلیس است و هرگونه اعمال مجرمانه اراذل و اوباش و ایجاد مزاحمت برای مردم برای پلیس پذیرفتنی نیست و با واکنش سریع و قانونی نیروی انتظامی مواجه خواهد شد.
نویسنده : سرتیپ دوم پاسدار “یوسف ملک زاده” – جانشین فرماندهی انتظامی استان فارس