به گزارش سحاب پرس و به نقل از روابط عمومی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل‌زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: رتبهبندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبهبندی های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر میشود. این رتبه بندی برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز میشود.
فاضل زاده اظهار داشت: در رتبه بندی منتشر شده در سال ۲۰۲۴ شانگهای، ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند که مانند سال گذشته، دانشگاههای هاروارد و استنفورد و مؤسسه MIT از ایالات متحده به ترتیب رتبههای اول تا سوم را از آن خود کرده اند.
وی ادامه داد: در این بین تعداد ۹ دانشگاه نیز از جمهوری اسلامی ایران حضور یافته اند. که نسبت به سال گذشته یک دانشگاه کاهش پیدا کرده است لازم به ذکر است حضور دانشگاه های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) در سال ۲۰۰۹ بوده است.
رئیس مؤسسه ISC گفت: در رتبه بندی سال ۲۰۲۴ دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تهران با کسب رتبه در بازه ۵۰۰-۴۰۱ توانستهاند در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرد و رتبه اول دانشگاه های ایران را از آن خود کنند این در حالی است که سال گذشته ایران یک دانشگاه در بین ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان داشته است.
دانشگاه تربیت مدرس با قرار گرفتن در بازه رتبه ای ۷۰۰-۶۰۱ دانشگاه سوم ایران در این رتبه بندی محسوب می شود. رتبه سایر دانشگاه ها در جدول۱ قابل مشاهده است.
جدول ۱٫ جایگاه دانشگاه های ایران در نظام رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴
وضعیت دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای
وی افزود: در رتبه بندی جهانی شانگهای سال ۲۰۲۴، دانشگاههای ۱۲ کشور اسلامی در رتبه بندی حضور دارند.
عربستان، ترکیه و جمهوری اسلامی ایران به ترتیب با ۱۲، ۱۰ و ۹ دانشگاه بیشترین تعداد دانشگاه را داشته اند. تعداد دانشگاه های بقیه کشورهای اسلامی در نمودار زیر قابل مشاهده است.
نمودار۱٫ تعداد دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴
فاضل زاده ادامه داد: به لحاظ بهترین رتبه، دانشگاه King Saud University از کشور عربستان سعودی با رتبه ۹۰ در رتبه اول دانشگاه های کشورهای اسلامی قرار دارد، دانشگاه Cairo University از مصر با رتبه ۴۰۰-۳۰۱ در رتبه دوم و دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و مالزی با رتبه ۵۰۰-۴۰۱ به صورت مشترک در رتبه سوم قرار گرفتند. جدول ۲، عملکرد دانشگاههای کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴را نشان میدهد.
جدول۲٫ عملکرد دانشگاههای کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴
روش شناسی رتبه بندی شانگهای
فاضل زاده گفت: در رتبه بندی شانگهای دانشگاههایی مورد ارزیابی و رتبهبندی قرار میگیرند که دارای برندگان جایزه نوبل، برندگان فیلدز مدال، محققان پراستناد و یا مقالات منتشر شده در نشریات نیچر و ساینس باشند. علاوه بر این، دانشگاههایی که تعداد قابل قبولی از مقالات نمایه شده در نمایه استنادی توسعه یافته علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی داشته باشند را نیز شامل می شوند. در مجموع بیش از ۲۵۰۰ دانشگاه در واقع رتبه بندی شده اند و ۱۰۰۰ دانشگاه برتر منتشر شده است.
وی خاطرنشان کرد: شانگهای یکی از نظامهای معتبر رتبهبندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص ارزیابی میشوند. این ۶ شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلدز مدال، تعداد محققان پراستناد، تعداد مقالات منتشر شده در نشریات نیچر و ساینس، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.
منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایتهای جوایز نوبل، مدال فیلدز ، پایگاه های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می شود. معیارهای رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴ در جدول ۳ نشان داده شده است.
جدول۳٫ معیارهای رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۴
